USD -
4.0417
EUR -
4.3177
GBP -
5.0220
DKK -
0.5789
Izba niższa czeskiego parlamentu uchwaliła w środę (20 stycznia) nowelizację prawa żywnościowego, zgodnie z którą sklepy o powierzchni powyżej 400 metrów kwadratowych będą musiały sprzedawać od 2022 roku obowiązkowy minimalny udział produktów spożywczych wyprodukowanych w Czechach. Celem jest osiągnięcie samowystarczalności w produkcji żywności i wsparcie lokalnych rolników. Komisja Europejska już jednak neguje ten mechanizm.
W przyszłym roku będzie 55% produktów, a celem jest stopniowe zwiększanie udziału czeskich produktów do 73% w 2028 roku. Propozycja została złożona przez prawicową partię Wolność i Demokracja Bezpośrednia (ID) i przeforsowana przez partie koalicyjne ANO (Renew) i Socjaldemokraci (S&D) przy wsparciu partii lewicowej GUE-NGL. Celem jest osiągnięcie samowystarczalności w produkcji żywności i wsparcie lokalnych rolników. Przed głosowaniem minister rolnictwa Miroslav Toman (Socjaldemokraci) wezwał posłów do „odrobiny nacjonalizmu”, jeśli chodzi o czeską żywność.
Taka postawa Czechów nie podoba się brukselskim urzędnikom. - Swobodny przepływ towarów i usług na rynku wewnętrznym jest naszym największym atutem w zapewnianiu dostaw w całej UE. Wszelkiego rodzaju lokalne ograniczenia przynoszą efekt przeciwny do zamierzonego. Niezwykle ważne jest, aby krajowe środki nadzwyczajne nie odbywały się kosztem naszych podstawowych zasad i wartości określonych w traktatach – uważa Komisja Europejska. Komisja przeanalizuje czeskie ustawodawstwo po przyjęciu przepisów regulujących zawartość sklepowych półek. Urzędnicy z Brukseli już jednak alarmuję, że uprzywilejowane warunki rynkowe dla czeskich produktów spożywczych, dyskryminują innych producentów żywności w UE i naruszając zasadę swobodnego przepływu towarów. Wg nich, takie środki mogą grozić zakłóceniem zintegrowanych europejskich łańcuchów dostaw i dystrybucji, ponieważ są sprzeczne ze swobodą przedsiębiorczości.
Osiem krajów UE, w tym Niemcy i Francja, zgłosiło już zastrzeżenia do projektu, według dziennika Hospodarske Noviny, twierdząc , że kontyngent może stanowić dyskryminację produktów zagranicznych.
Komentując tę kwestię w iRozhlas.cz , czeski premier Andrej Babiš powiedział, że „nie był inicjatorem tej propozycji i jej nie poparł”. - Uważam to za bezużyteczny gest polityczny, który narusza zasady rynku wewnętrznego UE - powiedział Babiš. Jednak propozycja została przeforsowana przez jego rząd i zaakceptowana przez posłów jego partii. Przedstawiciele partii opozycyjnych określili to prawo jako „śmieszne”, dodając, że jest „jednym z najgorszych w historii”. Krytycy twierdzą, że ustawa pomoże tylko dużym konglomeratom spożywczym, w tym holdingowi Agrofert, dawnej spółce Babiš.
Został również skrytykowany przez Konfederację Handlu i Turystyki, Izbę Handlową i Konfederację Przemysłu, a także Izbę Żywności, a stowarzyszenia ostrzegają, że nowe prawo może negatywnie wpłynąć na ceny, jakość i dostępność żywności. Poprawka została jednak pochwalona przez Izbę Rolniczą, która reprezentuje duże agrobiznesy. - Mamy nadzieję, że Senat odeśle Lex Agrofert z powrotem (do izby niższej) - powiedział Tomáš Prouza, prezydent Czeskiej Konfederacji Handlu i Turystyki. Jednak izba niższa ma silniejsze uprawnienia niż Senat, więc może wejść w życie bez zgody Senatu. Rzecznik Agrofert Karel Hanzelka powiedział, że holding nie ma nic wspólnego z zatwierdzoną poprawką. - Nie spodziewamy się, że nowe przepisy przyniosą nam przewagę lub zmienią naszą pozycję na rynku - powiedział Hanzelka.
Podczas pierwszej fali kryzysu Covid-19, Bułgaria próbowała zobligować sieci supermarketów, w większości zagraniczne, do priorytetowego traktowania produktów lokalnych, ale musiała ustąpić po naciskach ze strony Komisji.
Źródło: euractiv.com
