- Jak prezes ARiMR usprawni działania na rzecz rolników? - zastanawia się Rzecznik Praw Obywatelskich, który odnosi się do treści nagrania ze spotkania ministra Jana Krzysztofa Ardanowskiego z kierownictwem ARiMR. Rolnicy skarżą się RPO na niekompetencję oraz przewlekłe załatwianie dofinansowania i wypłaty środków unijnych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. - Opieszałość działań ARiMR może realnie zagrażać utratą funduszy unijnych - przestrzega Rzecznik i pyta prezesa Agencji, jak zamierza usprawnić jej działalność na rzecz rolników.
Wystąpienie to wiąże się z krytyczną wobec działalności ARMiR wypowiedzią ministra rolnictwa Jan Krzysztofa Ardanowskiego. Sprawność rozpatrywania przez ARiMR wniosków rolników ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia zasady zaufania obywateli do państwa, prawa do dobrej administracji oraz zasady równości. Wszyscy rolnicy powinni bowiem mieć możliwość korzystania z należnych im środków bez opóźnień i na równych zasadach.
Rzecznik Praw Obywatelskich z uwagą zapoznał się z nagraniem ze spotkania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z kierownictwem ARiMR, w którym zwrócił uwagę na istotne problemy działalności Agencji. - Skandalem jest to, że tysiące wniosków na modernizację leżą i nie są obrobione. (...) Przyjęliście wnioski, około czterystu w lutym i żaden nie został rozpatrzony. To jest absolutny skandal – mówił Jan Krzysztof Ardanowski na nagraniu opublikowanym w początkach października 2019 r.
Rolnicy często kierują do Rzecznika Praw Obywatelskich skargi na niekompetentne i przewlekłe załatwianie spraw przez pracowników ARiMR. Szczególnie niepokoi wydawanie decyzji o konieczności zwrotu nienależnie przyznanych dopłat wiele lat po wypłaceniu środków, kiedy zostały już one wydane przez rolników zgodnie z przeznaczeniem. Powtarzającym się problemem jest też obsługa zaliczek wypłacanych dorocznie rolnikom. - Opieszałość działań Agencji może skutkować realnym zagrożeniem utraty funduszy unijnych - podkreśla Rzecznik.
Wątpliwości ministra wzbudziło także częste kierowanie przez pracowników ARiMR do wnioskodawców pism o przedłużeniu terminu, uzasadnianych koniecznością zajęcia stanowiska przez prawnika. Minister zwrócił również uwagę na nadmierny formalizm działań, w tym nadużywanie drogi sądowej i prowadzenie windykacji w sprawach beznadziejnych.
Ponadto minister wskazał na kilka szczegółowych problemów, jak:
- nierozpatrzenie wielu wniosków o dofinasowanie modernizacji rolnictwa,
- nierozpatrzenie od lutego 2019 roku 400 wniosków o dofinansowanie na rolniczy handel detaliczny,
- zagrożenie utraty funduszy z programu RYBY,
- nieutworzenie mieszanej grupy roboczej mającej na celu znalezienie nowych rozwiązań poprawiających sytuację wsi i rolnictwa.
Rzecznikowi znany jest problem funkcjonowania systemu informatycznego do obsługi wniosków o płatności bezpośrednie dla rolników. W piśmie z 23 listopada 2018 r. o wynikach kontroli „Zapewnienie systemu informatycznego do prawidłowej realizacji płatności bezpośrednich dla rolników” prezes Najwyższej Izby Kontroli informował RPO, że niezbędna jest intensyfikacja działań ARiMR na rzecz ograniczenia zależności od wykonawcy systemu - w tym budowy własnych kompetencji co do utrzymania i rozwoju systemów informatycznych.
W związku z wypowiedzią ministra, Rzecznik wystąpił do p.o. prezesa ARiMR Tomasza Nowakowskiego o szczegółowe wyjaśnienia. - Proszę również o informację, jakie działania zostaną podjęte przez ARiMR w celu usprawnienia działalności na rzecz rolników - głosi pismo.
