Jak informuje ministerstwo rolnictwa wg stanu na koniec 2018 r. w ramach PROW 2014- 2020 zrealizowano płatności w wysokości 16,49 mld zł (wykorzystano 28,36%), zaś do wykorzystania pozostało ok. 41,95 mld zł (71,64%). Biorąc pod uwagę środki zakontraktowane w ramach Programu pozostało 31,2 mld zł (53,39%).
W połowie stycznia br. posłanka Dorota Niedziela złożyła interpelację w sprawie realizacji programów na rzecz rozwoju gospodarstw rolnych ze środków PROW w 2018 r. - W roku 2018 r. polscy rolnicy zostali w sposób szczególny doświadczeni skutkami suszy oraz skutkami epidemii wirusa ASF. Poza wsparciem z budżetu krajowego gospodarstwa mogły korzystać z wielu instrumentów/programów pomocowych ze środków PROW (2014-2020) – napisała parlamentarzystka z Platformy Obywatelskiej, zadając jednocześnie szereg pytań dotyczących środków unijnych w rolnictwie.
Poniżej prezentujemy pytania posłanki Niedzieli wraz z odpowiedziami ministra Jana Krzystzofa Ardanowskiego:
1. Ile było naborów i w ramach jakich działań/operacji dotyczących rozwoju gospodarstw w 2018 r. ze środków PROW?
W ramach PROW 2014 – 2020 w 2018 r. przeprowadzono nabory wniosków na operacje związane z rozwojem gospodarstw w ramach:
- „Modernizacji gospodarstw rolnych” – w terminie od lutego do marca 2018 r. trwał nabór na operacje związane z racjonalizacją technologii produkcji, wprowadzeniem innowacji, zmianą profilu produkcji, zwiększeniem skali produkcji, poprawą jakości produkcji lub zwiększeniem wartości dodanej produktu, zaś w terminie od czerwca do lipca 2018 r. trwał nabór wniosków w ramach obszarów związanych z rozwojem produkcji: prosiąt, mleka krowiego i bydła mięsnego;
- „Inwestycji zapobiegających zniszczeniu potencjału produkcji rolnej” – przeprowadzono dwa nabory wniosków: w styczniu 2018 r. i od listopada do grudnia 2018 r.
- „Premii dla młodych rolników” – nabór wniosków odbył się w terminie od czerwca do lipca 2018 r.;
- „Restrukturyzacji małych gospodarstw” – przeprowadzono nabór wniosków od czerwca do lipca 2018 r.;
- „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa” – nabór wniosków trwał od września do października 2018 r.;
- „Tworzenia grup producentów i organizacji producentów” – w 2018 r. przeprowadzono dwa nabory wniosków w terminie: od lipca do września 2018 r. i od listopada do grudnia 2018 r.;
- „Inwestycji mających na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych” – nabór wniosków rozpoczął się w grudniu 2018 r. i potrwa do lutego 2019 r.
2. Ile wniosków w 2018 r. złożyli rolnicy na jakie działania/operacje?
W 2018 r. złożono 889 535 wniosków o przyznanie pomocy, z czego w ramach instrumentów dedykowanych dla rolników złożono:
- 749 270 wniosków w ramach „Płatności ONW”,
- 66 785 wniosków w ramach „Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego”,
- 22 237 wniosków w ramach „Modernizacji gospodarstw rolnych”,
- 17 084 wniosków w ramach „Rolnictwa ekologicznego”,
- 7 959 wniosków w ramach „Restrukturyzacji małych gospodarstw”,
- 5 413 wniosków w ramach „Premii dla młodych rolników”,
- 3 178 wniosków w ramach „Inwestycji w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów”,
- 2 481 wniosków w ramach „Inwestycji zapobiegających zniszczeniu potencjału produkcji rolnej” na operacje zapobiegające rozprzestrzenianiu się afrykańskiego pomoru świń (ASF), - 2 576 w ramach „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”,
- 84 w ramach „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa”,
- 52 wniosków w ramach „Wsparcia dla nowych uczestników systemów jakości”.
W 2018 r. złożono również 102 wnioski w ramach „Tworzenia grup producentów i organizacji producentów”.
3. Ile środków zakontraktowano w 2018 r. dla poszczególnych działań i dla ilu beneficjentów (rolników, przedsiębiorstw rolnych, producentów itp.)?
W 2018 r. trwała kontraktacja wniosków złożonych w 2018 r. oraz w ramach wcześniejszych naborów. Najwięcej środków zakontraktowano w ramach:
- „Płatności ONW” – 1,6 mld zł dla ponad 858 tys. beneficjentów,
- „Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego” – 1,2 mld zł dla ponad 85 tys. beneficjentów,
- „Wsparcia dla rozwoju inicjatywy LEADER” – 731 mln zł w ramach prawie 6 tys. umów, - „Przetwórstwa i marketingu produktów rolnych” – 511 mln zł dla 317 beneficjentów,
- „Rolnictwa ekologicznego” – 446,6 mln zł dla ponad 20 tys. beneficjentów,
- „Rozwoju przedsiębiorczości – rozwoju usług rolniczych” – 415 mln zł dla 972 beneficjentów,
- „Scalania gruntów” – 280 mln zł w ramach 35 umów,
- „Modernizacji gospodarstw rolnych” – 252 mln zł dla 1 027 beneficjentów,
- „Inwestycji w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000” – 226 mln zł dla 1 481 beneficjentów,
- „Podstawowych usług i odnowy wsi na obszarach wiejskich” – 223 mln zł w ramach zawartych 450 umów, - „Usług doradczych, usług z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usług z zakresu zastępstw” – 152 mln zł w ramach 56 umów,
- „Tworzenia grup producentów i organizacji producentów” – 88 mln zł w ramach 53 decyzji przyznających pomoc,
- „Premii dla młodych rolników” – 83 mln zł w ramach 832 decyzji,
- „Restrukturyzacji małych gospodarstw” – 56 mln zł w ramach 927 decyzji,
- „Przywracania potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych” – 44 mln zł dla 433 beneficjentów,
- „Współpracy” – 29 mln zł dla 10 beneficjentów.
4. Ile w 2018 r. podpisano umów i z iloma beneficjentami oraz na jaką kwotę na ww. działania?
W 2018 r. zawarto umowy/wydano decyzje dla ponad 980 tys. beneficjentów na kwotę 6,47 mld zł.
5. Jaka była realizacja ww. umów (ile umów zrealizowano, ilu rolników otrzymało środki i w jakiej wysokości) w 2018 r.?
W 2018 r. wypłacono z PROW 2014-2020 7,35 mld zł, w ramach 981 tys. operacji (w tym zawartych w ramach naborów przeprowadzanych we wcześniejszych latach).
6. Ile łącznie zaoferowano środków na wszystkie ww. działania w 2018 r.?
Budżet Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 wynosi 13 612 211 428 euro. W przypadku niektórych instrumentów wsparcia w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi określono wysokości limitów środków dostępnych w poszczególnych województwach lub latach. W rozporządzeniu tym nie wydzielono limitów na rok 2018, lecz w przypadku niektórych instrumentów wyznaczono limit na lata 2018 – 2020.
Dotyczy to:
- „Przetwórstwa i marketingu produktów rolnych” gdzie określono limit w wysokości 345 691 620 euro,
- „Modernizacji gospodarstw rolnych” na operacje związane z racjonalizacją technologii produkcji, wprowadzeniem innowacji, zmianą profilu produkcji, zwiększeniem skali produkcji, poprawą jakości produkcji lub zwiększeniem wartości dodanej produktu (obszar D) - 755 175 874 euro,
- „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” - 388 574 964 euro i - „Współpracy” - 56 762 039 euro. W przypadku pozostałych instrumentów wsparcia w 2018 r. dostępne były środki, do wysokości alokacji określonej w Programie i ww. rozporządzeniu, pomniejszone o dotychczasowe wykorzystanie.
7. Jaki procent środków został wykorzystany na poszczególne działania w 2018 r.?
W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 do końca 2018 r. wykorzystano 28,36% dostępnych środków, zaś zakontraktowano środki w wysokości 46,61%. W 2018 r. zrealizowano płatności w wysokości 7,35 mld zł co odpowiada 12,7% dostępnych środków Programu. Biorąc pod uwagę wykorzystanie alokacji poszczególnych instrumentów wsparcia, najwięcej wypłacono w 2018 r. w ramach:
- działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” – 28% alokacji,
- „Rozwoju przedsiębiorczości – rozwoju usług rolniczych” – 27,3% alokacji,
- „Płatności ONW” – 18,1% alokacji,
- działania „Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych” – 16,6%,
- działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” – 15,2% alokacji,
- „Inwestycji w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000” – 15,1% alokacji,
- „Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego”-14,6% alokacji.
W ramach pozostałych instrumentów wsparcia w 2018 r. wypłacono odpowiednio:
- w ramach „Restrukturyzacji małych gospodarstw” – 10,3% alokacji,
- w ramach „Premii dla młodych rolników” – 10,1% alokacji,
- w ramach „Modernizacji gospodarstw rolnych” – 10,1% alokacji,
- w ramach „Rolnictwa ekologicznego” – 9,8% alokacji,
- w ramach „Przetwórstwa i marketingu produktów rolnych” - 9,4% alokacji,
- w ramach „Inwestycji w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów” – 8,8% alokacji,
- w ramach „Tworzenia grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym” – 5,4% alokacji,
- w ramach „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” – 3,8% alokacji,
- w ramach „Scalania gruntów” – 3% alokacji,
- w ramach „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa” – 1,6% alokacji,
- w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych” – 1% alokacji,
- w ramach „Inwestycji w gospodarstwach położonych na obszarach OSN” – 0,8% alokacji, - w ramach działania „Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usług z zakresu zastępstw” – 0,1% alokacji.
8. W przypadku których naborów w 2018 r. było najmniej chętnych rolników i jakie to były liczby wniosków dla poszczególnych działań?
Najmniejszym zainteresowaniem cieszyły się nabory w ramach:
- „Wsparcia dla nowych uczestników systemów jakości” – w 2018 r. przeprowadzono czwarty nabór wniosków, w ramach którego złożono 52 wnioski o przyznanie pomocy.
- „Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa” - w 2018 r. przeprowadzono trzeci nabór wniosków w ramach tego instrumentu wsparcia, w ramach którego złożono 84 wnioski o przyznanie pomocy.
- „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów”- w 2018 r. przeprowadzono dwa nabory wniosków, w ramach których 102 grupy producentów rolnych złożyły wnioski o przyznanie pomocy.
9. Ile środków zostało do wykorzystania z PROW 2014- 2020, liczbowo i procentowo?
Wg stanu na koniec 2018 r. w ramach PROW 2014- 2020 zrealizowano płatności w wysokości 16,49 mld zł (wykorzystano 28,36%), zaś do wykorzystania pozostało ok. 41,95 mld zł (71,64%). Biorąc pod uwagę środki zakontraktowane w ramach Programu pozostało 31,2 mld zł (53,39%).