Badania przeprowadzone na zlecenie Komisji Europejskiej pokazały, że wsparcie w ramach wspólnej polityki rolnej dla właścicieli gruntów, którzy nie są aktywnie zaangażowani w rolnictwo, negatywnie wpłynęło na społeczności rolnicze.
Badanie o nazwie „Przyszłość europejskiego modelu rolnictwa”, zaprezentowane podczas niedawnego przesłuchania w Parlamencie Europejskim, ukazuje trendy strukturalne w europejskim rolnictwie w pięciu regionach Europy. Wszystkie omawiane regiony wykazywały kilka powszechnych przyczyn upadku gospodarstw rolnych, które mają przede wszystkim charakter strukturalny, gospodarczy i społeczny, a także, w mniejszym stopniu, środowiskowy.
Badanie wykazało, że płatności obszarowe, w tym płatności bezpośrednie, przyczyniają się do tego zjawiska. Chociaż płatności te są pod pewnymi względami pozytywne, na przykład motywując rolników do niesprzedawania swojej ziemi, umożliwiają również prowadzenie gospodarstwa dla „kanapowych rolników”. Według badania, doprowadziło to do rosnącej niechęci ze strony bardziej aktywnych rolników, ponieważ dopłaty „hamują wzrost i konsolidację, jednocześnie w niewielkim stopniu przyczyniając się do bezpieczeństwa żywnościowego”. Powoduje to również wzrost cen gruntów, co sprawia, że zakupy są zaporowo drogie i powodują spekulacyjne zakupy gruntów. W ten sposób, jak stwierdzono w badaniu, niektóre aspekty unijnego programu dopłat rolniczych pośrednio negatywnie wpłynęły na społeczności rolnicze.
Powyższe zjawiska i wiele innych, być może bardziej istotnych, spowodowały, iż ogólna liczba gospodarstw rolnych w UE-27 gwałtownie spadła w ostatnich latach, z około 15 do 10 milionów gospodarstw, co stanowi spadek o 32%. Według badań trend ten nie wykazuje oznak spowolnienia w najbliższym czasie.
Badanie wykazało, że UE może stracić dodatkowe 6,4 mln gospodarstw do 2040 r., co spowoduje, że pozostanie tylko około 3,9 mln gospodarstw w całej UE. Będzie to ogromny spadek - o 62 proc. w porównaniu z danymi z 2016 r.
Największy spadek odnotowano w małych gospodarstwach, których w ciągu kilku ostatnich lat ubyło już 38%. W tym samym czasie liczba dużych gospodarstw – powyżej 50 hektarów – wzrosła o 7%.
Źródło: Euractiv
