USD -
3.7675
EUR -
4.5447
GBP -
5.2861
DKK -
0.6112
Transport różnych składników paszowych jest obciążony ogromnym ryzykiem rozprzestrzeniania wirusów zwierząt, w tym wirusa ASF. Tej drogi zawleczenia wirusa obawiają się obecnie najbardziej USA i Kanada. Naukowcy szukają rozwiązań tego problemu. W najnowszych badaniach opracowali dodatki paszowe skutecznie niszczące wirusa ASF.
Przez paszę łatwo rozprzestrzenić choroby
Choroby zakaźne zwierząt rozprzestrzeniają się na świecie wieloma drogami i na różne sposoby, w których często pomaga człowiek.
Spośród nich bardzo istotną, i często przeważającą o tym, czy dany kraj lub region pozostanie wolny od choroby, jest transmisja poprzez skażoną paszę, nierzadko importowaną z daleka.
Producenci wieprzowiny przekonali się o tym między innymi w 2013 roku, gdy na obszar Stanów Zjednoczonych zawitał wirus epidemicznej biegunki świń (PEDV).
Wkrótce później, w 2014 roku, dotarł do Kanady.
Eksperci powiązali wybuch epidemii w Kanadzie z pewnym składnikiem paszowym z tej samej wytwórni pasz, z której produkty były eksportowane do USA. Analizy przeprowadzone przez naukowców z National Center for Foreign Animal Disease w Winnipeg Manitoba potwierdziły, że istniał związek między tymi zdarzeniami.
Obecnie rolnikom z USA sen z powiek spędza możliwość zawleczenia na obszar państwa wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF). Służby weterynaryjne i celne robią wszystko, co w ich mocy, aby zapobiec takiemu zdarzeniu.
Jeśli jednak wirus pojawi się w składnikach paszowych importowanych do USA w dużych ilościach z Chin, może zostać przeoczony i wprowadzony do amerykańskich stad świń.
Pasza otwiera wirusowi drzwi do USA
USA importują w ostatnich latach coraz więcej składników paszowych z Chin, przez co ryzyko wprowadzenia wirusa ASF i innych patogenów rośnie.
Przez port w San Francisco sprowadzonych zostało w 2018 roku około 31 842 ton metrycznych materiałów paszowych z Chin. Dla porównania, w 2013 roku ich import wyniósł 13 025 ton metrycznych.
Poza tym, pomimo wszelkich obaw, Stany Zjednoczne w dalszym ciągu importują soję do produkcji pasz z Chin, Rosji i Ukrainy. Wszystkie trzy państwa są poważnie objęte epidemią ASF i nie radzą sobie najlepiej z jego kontrolą.
Wydaje się, że wprowadzenie wirusa ASF na obszar USA poprzez importowane komponenty i składniki paszowe jest wyłącznie kwestią czasu.
Podobne ryzyko dotyczy Kanady. Kanadyjscy producenci wieprzowiny sprowadzają z Chin witaminy, których nie mogą obecnie dostać nigdzie indziej.
I chociaż wytwórnie pasz są zobowiązane testować eksportowane komponenty pod kątem obecności ASF i poddawać je odpowiedniej obróbce, ryzyko transmisji patogenu nadal pozostaje wysokie.
W krajach objętych epidemią zawsze istnieje ryzyko zanieczyszczenia krzyżowego poprzez takie losowe zdarzenia, jak rozsypanie paszy na ziemię, a następnie jej zbieranie i pakowanie.
Transoceaniczna podróż ASF
Ryzykiem przenoszenia chorób wraz z paszą od dawna interesuje się zespół amerykańskich i kanadyjskich naukowców, na czele z dr Scottem Dee z Pipestone Veterinary Services.
W licznych badaniach wraz ze współpracownikami odkrył w jaki sposób wirusy mogą rozprzestrzeniać się poprzez składniki paszowe i, niedawno, jak temu skutecznie zapobiegać.
W 2018 roku zespół opublikował pracę dotyczącą zdolności do przetrwania wirusów zwierząt w składnikach paszowych, które były, i nadal są, codziennie importowane do USA.
Badanie symulowało transport skażonych pasz w warunkach 30-dniowej żeglugi transoceanicznej. W eksperymentalnie skażonej paszy znalazły się prawdziwe wirusy lub ich odpowiedniki.
Zdolności do przetrwania długiej podróży przetestowano na 11 wirusach powodujących choroby zwierząt o globalnym znaczeniu, w tym pryszczycę, klasyczny pomór świń (CSF), ASF, świńską grypę, chorobę Aujeszkiego, chorobę Nipah oraz zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS).
Wyniki badań pokazały, że najwięcej wirusów przetrwało podróż w konwencjonalnej śrucie sojowej, chlorowodorku lizyny, chlorku choliny oraz witaminie D. Te właśnie składniki paszowe są obciążone największym ryzykiem sprowadzenia nowych patogenów wraz z importem.
W eksperymencie szczególną stabilność wykazał wirus ASF, niezniszczony przeżywając podróż w wielu różnych składnikach paszowych. Utrzymał zakaźność w 75% badanych komponentów i składników paszowych.
Wyniki eksperymentów już przyniosły pewne pozytywne zmiany. Autorzy badań uważają, że dzięki nim przemysł wieprzowy i paszowy stał się bardzo świadomy ryzyka transmisji patogenów wraz z paszą.
Kanada wprowadziła niedawno dodatkowe strefy kontroli importu i większe obostrzenia dotyczące dotyczące zezwoleń na import z krajów objętych ASF. Eksperci przedstawili producentom zalecenia dotyczące warunków, w jakich powinny być transportowane składniki paszowe.
Dodatki paszowe mogą zmniejszać ilość wirusów
Opierając się na odkryciach dotyczących zdolności wirusów do przetrwania w paszy, naukowcy w kolejnych badaniach sprawdzali przydatność różnych dodatków paszowych do niszczenia wirusów.
Dr Dee i współpracownicy z South Dakota State University w nieopublikowanych jeszcze badaniach odkryli, że miana (ilość) czterech testowanych wirusów (wirusy PED, PRRS, Senecavirus A oraz bydlęcy Herpeswirus typu 1) mogą zostać znacznie obniżone w paszy dzięki dodatkom zawierającym mieszankę średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych.
Szczególnie silne przeciwwirusowe działanie miał poza tym dodatek paszowy zawierający mieszankę kwasów organicznych i analog aminokwasu metioniny.
Badacze przetestowali również przeciwwirusowe działanie różnych komercyjnych dodatków paszowych, zawierających w różnych proporcjach krótko-, średnio- i długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, kwasy organiczne i olejki eteryczne.
Niektóre z tych składników są bardzo obiecujące.
Przykładowo kwasy organiczne mogą bezpośrednio hamować aktywność wirusa, blokując jego ekspresję genów. Mogą również zapobiegać przyleganiu wirusów do powierzchni komórek gospodarza.
Kwasy tłuszczowe mogą natomiast wpływać na powłokę wirusa, uszkadzając ją lub powodując jej całkowity rozpad.
Niektóre olejki eteryczne (np. z eukaliptusa, drzewa herbacianego, tymianku) mogą bezpośrednio inaktywować wolne cząsteczki wirusa.
Dodatki niszczące ASF
W najnowszych, niedawno opublikowanych badaniach, zespół badaczy przetestował również skuteczność dodatków paszowych w inaktywowaniu wirusa ASF.
W eksperymencie wykorzystał dodatki na bazie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych oraz formaldehydu.
Ich działanie wobec ASF sprawdzane było na kulturach in vitro zakażonych komórek oraz w składnikach paszowych – w ramach symulacji transportu transoceanicznego.
Wyniki pokazału, że oba dodatki chemiczne znacznie zmniejszały zakaźność wirusa ASF, w sposób zależny od dawki.
Aby obniżyć miano wirusa poniżej wykrywalnego poziomu, konieczne było dodanie formaldehydu na poziomie 0,35% lub średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych na poziomie 0,7%.
Dodatek formaldehydu, substancji w większych stężeniach szkodliwej dla zwierząt może budzić kontrowersje. Jednak jak podają autorzy badań, zastosowany przez nich poziomu formaldehydu został zatwierdzony przez amerykańską Agencja Żywności i Leków (FDA).
Dodatek tej substancji stosuje się również w USA, w niektórych sytuacjach, w paszy dla drobiu w celu zmniejszenia ryzyka transmisji bakterii Salmonella.
Mimo wszystko to dodatek średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, nie budzący ubaw i korzystny dla zdrowia zwierząt, ma największy potencjał do wykorzystania w praktyce.
Zastosowanie odpowiednio opracowanych dodatków paszowych na większą skalę mogłoby znacznie zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania ASF i wielu innych istotnych ekonomicznie wirusów zwierząt.
Na podstawie:
Niederwerder, Megan C., et al. "Mitigating the risk of African swine fever virus in feed with antiviral chemical additives." Transboundary and Emerging Diseases (2020).
Pig Progress
