kojs

kojs

CenyRolnicze
29 marca 2024, Piątek.
Kursy walut wg NBP: USD USD - 3.9886 EUR EUR - 4.3009 GBP GBP - 5.0300 DKK DKK - 0.5766
Archiwum


28.03.2024 MATIF: pszenica MAJ24: 203,50 (+1,37%), kukurydza CZE24: 193,25 (+ 1,44%), rzepak MAJ24: 438,00 (-0,79%)

27.03.2024 14:28 DRÓB, cena tuszki hurt: 7,80-8,60 zł/kg, średnia: 8,17 zł/kg (na podstawie informacji z 12 ubojni)

27.03.2024 SPRZEDAM 12 T PSZENŻYTA, trans. firmowy, wielkopolskie, kolski, 62-640, tel.: 690 050 400

26.03.2024 SPRZEDAM 26 T PSZENICY PASZ., trans. firmowy, podkarpackie, krośnieński, 38-460, tel.: 519 550 918

26.03.2024 SPRZEDAM 48 JAŁÓWEK, mieszaniec, 500 kg, mazowieckie, wyszkowski, 07-203, tel.: 500 062 366

26.03.2024 SPRZEDAM 15 TUCZNIKÓW, 120 kg, 100%, warmińsko-mazurskie, działdowski, 13-230, tel.: 796 437 003

25.03.2024 SPRZEDAM 20 JAŁÓWEK, mięsny, 700 kg, kujawsko-pomorskie, włocławski, 87-865, tel.: 722 018 877

24.03.2024 SPRZEDAM 100 T PSZENICY KONS., trans. firmowy, lubelskie, świdnicki, 21-065, tel.: 791 816 003

Dodaj komunikat

agrifirm

agrifirm

Padlina, padlinożercy i ASF

Martyna Frątczak

Padlina i pożywiające się nią zwierzęta odgrywają unikalną rolę w funkcjonowaniu ekosystemów, wpływając na ich różnorodność i strukturę, ale także na utrzymywanie się i transmisję patogenów. W zwierzęcych szczątkach znajdować mogą się czynniki rozprzestrzeniające choroby, takie jak wirusy, bakterie, pasożyty czy cząsteczki prionowe, a ponadto groźne dla zdrowia ludzi i zwierząt chemiczne zanieczyszczenia, takie jak dioksyny. Z tego powodu istotne jest odpowiednie zrozumienie wpływu padlinożerców na określone środowiska, zwłaszcza w przypadku konkretnego zagrożenia epidemiologicznego, jakim jest obecnie występujący na terenie Europy wirus ASF.

 

Patogeny dzikich zwierząt

W organizmach zwierzyny znajduje się całą gamę różnych czynników infekcyjnych. Największą ilość patogenów posiadają zazwyczaj najliczniejsze na danych obszarach gatunki zwierząt, takie jak dzik czy jeleń szlachetny. To własnie ich zwłoki stanowić mogą bardzo istotne ryzyko epidemiologiczne. Zwierzęta odżywiające się padliną uczestniczą w dynamice rozprzestrzeniania chorób, odgrywając rolę gospodarzy lub wektorów dla patogenów znalezionych w szczątkach, zanieczyszczając okolicę zwłok, a przez ich otwarcie przyczyniając się do rozprzestrzenienia czynników infekcyjnych w środowisku. Dla wielu patogenów transmisja pomiędzy dzikimi, a domowymi zwierzętami, w której pośredni udział odgrywają padlinożercy jest możliwa, w większości przypadków brak jednak dokładniejszych danych na temat dynamiki tego zjawiska.

 

Jak duże to zagrożenie?

Dotychczasowe badania pokazują, że jedną z groźnych chorób która rozprzestrzeniać może się przy udziale padlinożerców takich jak dziki, jest gruźlica, powodowana przez bakterie Mycobacterium tuberculosis. Prowadzono eksperymenty sprawdzające wrażliwość padlinożerców na czynniki infekcyjne i prawdopodobieństwo przeżycia drobnoustrojów w ich układzie pokarmowym po zjedzeniu. Przykładowo padlinożerne ptaki posiadają bardzo specyficzne warunki w żołądku, z niskim, kwaśnym pH wynoszącym 1-1,2, które unieszkodliwia większość czynników infekcyjnych. Nie wszystkie gatunki posiadają jednak tak doskonałe przystosowania do pożywiania się niebezpiecznym pokarmem. Pozostałości zwierząt zjadane są także przez padlinożerców fakultatywnych, takich jak kojoty. Stwierdzono w ich przypadku, że zjedzone tkanki mózgu, przenoszące groźną chorobę prionową, przewlekłą chorobę wyniszczającą zwierzyny płowej (choroba z grupy zakaźnych gąbczastych encefalopatii), nie zostają unieszkodliwione po przejściu przez ich układ pokarmowy i nadal stanowią zagrożenie. Padlinożerne ssaki mogą więc skutecznie przenosić zainfekowany materiał w środowisku. Do ważniejszych odnotowanych wydarzeń, w których pożywianie się padliną było przyczyną wybuchu epidemii należą przypadki rozprzestrzenienia choroby Aujeszkiego, powiązane z kanibalizmem występującym u dzików. Obecnie podejrzewa się, że zjadanie zwłok przez dziki może odgrywać podobną rolę w rozszerzaniu zasięgu ASF w Europie.

 

Sępy i dziki z Hiszpanii

Rola odgrywana przez padlinożerców w rozprzestrzenianiu patogenów powinna być oceniania dla konkretnego regionu, z wzięciem pod uwagę aktualnej sytuacji epidemiologicznej danego obszaru. Najświeższe informacje napływają z obszarów Hiszpanii, gdzie najważniejszymi gatunkami korzystającymi z padliny są dzik, lis oraz sęp płowy. W badaniu oceniającym ich potencjalny wpływ na rozprzestrzenianie patogenów wykorzystano zwłoki zwierząt pochodzące z polowań, których stosy ustawiono w osiemnastu lokalizacjach na terenach występowania tuberkulozy. Zachowania i występowanie padlinożerców monitorowano przez zestawy fotopułapek. Udało się dzięki nim zarejestrować 8 gatunków ptaków i 5 gatunków ssaków zainteresowanych padliną, z czego najczęstszymi gośćmi odwiedzającymi i zjadającymi szczątki były lis, sęp płowy oraz kruk. Znaczenie miał tutaj także charakter środowiska – na otwartych przestrzeniach zdecydowanym dominantem był sęp płowy, na terenach pokrytych gęstszą roślinnością zdecydowanie najczęstszymi padlinożercami były jednak lis oraz dzik. Dziki zdecydowanie chętniej poszukiwały padliny w porach wieczornych i w nocy, w dzień natomiast większą aktywność przejawiały sępy. Do innych gatunków interesujących się padliną należały sęp kasztanowaty, ścierwnik (ptak z podrodziny orłosępów), sroka, orzeł cesarski, pies domowy (w większości przypadków były to psy myśliwskie pozostawione bez należytej opieki w lesie), a nawet jeleń szlachetny! Ten ostatni gatunek reprezentował samotny samiec, prawdopodobnie niedożywiony osobnik, suplementujący z konieczności dietę w białko zwierzęce.

 

Sęp przy koniach

 

Czy padlinę należy usuwać?

Badanie pokazało ogromną różnorodność gatunków mogących przyczyniać się do rozprzestrzeniania czynników zakaźnych z padliny. Na podkreślenie zasługuje fakt, że odporne na większość groźnych patogenów sępy ze swoimi superżołądkami odgrywają tutaj wysoce pozytywną rolę, usuwając patogeny i unieszkodliwiając pozostałości zwierząt. Na obszarach ich występowania proponuje się nawet budowanie odpowiednich stacji do składowania szczątków pozostałych z polowań, z zamkniętym dostępem dla mniejszych drapieżników. Unieszkodliwianie zwłok przez sępy stanowi ciekawe i ekologiczne rozwiązanie problemu. Jednakże rola padlinożernych ssaków w środowisku może być jednak tutaj zgoła odmienna. To czy dziki oraz lisy stanowią epidemiologiczne zagrożenie na wszystkich obszarach powinno zostać poddane bardziej wnikliwym badaniom. Nie ma jednak wątpliwości, że pozostawianie szczątków zwierzyny łownej, zwłaszcza w środowiskach chętnie odwiedzanym przez dziki zwiększa szansę na rozprzestrzenianie się patogenów takich jak wirus ASF. Badania pokazują, że wśród dzików zdarzają się przypadki kanibalizmu (zaobserwowane także w eksperymencie z Hiszpanii), a nawet jeśli nie dochodzi do konsumpcji zwłok, zwierzęta te interesują się padliną i jej otoczeniem, trącając ją i obwąchując, ryjąc w ziemi wokół, pod zwłokami i rozgrzebując szczątki. Nawet już po rozłożeniu tkanek miękkich zwłoki pobratymców są czasami wykorzystywane przez dziki, zwłaszcza młode prosiaki, które przeżuwają ich kości, prawdopodobnie w celu suplementacji minerałów. Każdy tego typu kontakt ze zwłokami niesie ze sobą ogromne ryzyko zarażenia zwierzęcia wirusem ASF i dalszego rozprzestrzeniania patogenu w środowisku. Z tych przyczyn stale podkreśla się ogromne znaczenie szybkiego usuwania zwłok padłych dzików z terenów występowania ASF, zwłaszcza biorąc pod uwagę duże zdolności wirusa do utrzymywania się w zwłokach oraz glebie. Jak można przeczytać w poprzednich artykułach, znaczenie tego działania rośnie ze względu na zmniejszającą się wirulentność wirusa na obszarze Europy, a w wykrywaniu zwłok padłych dzików pomagać mogą odpowiednio przeszkolone do tego zadania psy myśliwskie.

 

Na podstawie:

Carrasco-Garcia, R., Barroso, P., Perez-Olivares, J., Montoro, V., & Vicente, J. (2018). Consumption of big game remains by scavengers: a potential risk as regards disease transmission in Central Spain. Frontiers in veterinary science, 5, 4.

Martyna Frątczak
Autor: Martyna Frątczak
Lekarz weterynarii Martyna Frątczak, absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Zainteresowana szeregiem zagadnień związanych z medycyną zwierząt, ekologią i epidemiologią, którymi zajmuje się na co dzień również we własnej pracy naukowej.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...
Wiadomość z kategorii:

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz

POLECAMY


Copyright © CenyRolnicze 2021. All rights reserved | Polityka prywatności i plików cookies | Regulamin serwisu