AGROEKOSYSTEM - ONE HEALTH - WSPÓLNE ZDROWIE

Powitania Nowego Roku – z błyskami i hałasem – to pewna tradycja ostatnich dekad. Od kilku lat wywołuje jednak coraz poważniejszą debatę o znaczeniu noworocznych petard, pokazów zimnych ogni, powitań z przytupem – światłem i hałasem – dla środowiska. Powiedzmy od razu dla środowiska bardzo szeroko rozumianego, od zanieczyszczeń, aż po zdrowie ludzie i zwierząt, zarówno nam bezpośrednio towarzyszących, jak i dzikich. Przerzucanie się argumentami trwało sporo, od zaleceń zachowania ostrożności, niestety po zupełną trywializację – przecież to tylko jedna noc – dajcie się ludziom zabawić w tych ciężkich czasach. Argumenty naukowe też były raczej anegdotyczne.

Na polską scenę ptasiarską Maciej Zdziarski wpadł z przytupem bielika, elegancją zimorodka i kolorami żołny.

Klasyczne programy pomocy ptakom miały jasne wytyczne – zimą zbuduj karmnik i dokarmiaj ptaki. Świetnie wpisywało się to w odruch potrzeby serca. Czy jednak dokarmianie ptaków jest zawsze dla nich korzystne? Okazuje się, że nie. Sytuacja zaś robi się na tyle poważna, że aż 23 stanowe agencje środowiskowe w Stanach Zjednoczonych rekomendują wstrzymanie dokarmiania ptaków. Dlaczego?

Badania prowadzono na paskówce białobrewej, po angielsku nazywającej się Gambel’s white-crowned sparrow, co sugerowałaby jakiegoś wróbla. Cóż, ubogość amerykańskich nazw ptaków bywa zaskakująca. A przy okazji to ciekawie byłoby zobaczyć mózgi naszych wróbli w akcji.

Bocian biały to jeden z najbardziej znanych ptaków, uznawany wręcz za, drugi zaraz po bieliku, gatunek herbowy Polski. Nie zaskakuje więc, że w Polsce jest wielu badaczy i miłośników tego charyzmatycznego gatunku, którzy utworzyli Grupę Badawczą Bociana Białego (GBBB). Od kilkunastu lat spotykają się, dyskutują, wymieniają informacjami, a w najbliższy weekend spotykają się po raz jedenasty, tym razem w Prószkowie na Opolszczyźnie.

Cranium – to pięknie wydana książka o czaszkach ssaków Puszczy Białowieskiej. Wstęp do niej rozpoczyna jakże prawdziwe zdanie: Pokaż mi swoją czaszkę, a powiem ci, kim jesteś. Jego prawdziwość potwierdzi nie tylko każdy adept anatomii zwierząt, ale i przyrodnik zajmujący się choćby analizą pokarmu ptaków drapieżnych i sów, kiedy to właśnie po zachowanych fragmentach czaszek najłatwiej określić skład gatunkowy ofiar.

Dzieci dorastające w gospodarstwach rolnych mają lepszą odporność od dzieci żyjących w miastach. Rzadziej wykrywa się u nich astmę i alergie. Z czego to wynika?

Lekarze psychiatrzy i psychoterapeuci zarówno na podstawie własnej praktyki, jak i wyników setek badań naukowych, coraz bardziej podkreślają znaczenie kontaktu z naturą dla zdrowia psychicznego. Na poziomie międzynarodowym, właśnie w tym roku, tenże kontakt pełni rolę jednego z najważniejszych zaleceń.

W związku z odbywającymi się Europejskimi Dniami Ptaków naukowcy z Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu po raz pierwszy zorganizowali spacer ornitologiczny, połączony z silnymi wątkami terapeutycznymi i jak się okazało, poznańsko-historycznymi.

Początkowo człowiek prowadził koczowniczy, myśliwsko-zbieracki tryb życia. Później zajął się uprawą roślin, a także hodowlą zwierząt gospodarskich. Początek hodowli bydła datuje się na około 3,5 tysiąca lat p.n.e. Świnie natomiast zostały udomowione około 7 tysięcy lat temu, jednak pierwszym udomowionym zwierzęciem był pies.

Kleszcze budzą ogromne fascynacje i oczywiście negatywne skojarzenia, choć tak naprawdę nie zdajemy sobie sprawy, że historia badań tych pajęczaków, a zwłaszcza roznoszonych przez nie chorób to zaledwie kilka ostatnich dekad.

Dziki występujące na obszarze Bawarii zawierają w swoich ciałach duże ilości radioaktywnego pierwiastka – cezu. Nie można na nie polować i jeść ich mięsa, ponieważ zagraża to zdrowiu. Dlaczego dziki są radioaktywne? Najnowsze badania rozwikłały tę zagadkę.

Historia rolnictwa rozpoczęła się ponad dwanaście tysięcy lat temu. Od tamtej pory ludzie z powodzeniem zajmują nowe tereny, wykorzystując je pod uprawy. Nieodłącznym elementem krajobrazu rolniczego są zwierzęta, w tym ptaki. Współdzielenie terenów rolniczych jest nieuniknione, naturalnie ludzie zajmują coraz większe tereny, wliczając w to także tereny pastwiskowe.

Wciąż sporadycznie, ale z roku na rok coraz częściej, w Europie notuje się u ludzi przypadki malarii i dengi, chorób przenoszonych przez komary. Równocześnie w Europie kontynentalnej odkrywa się zakażenia nowymi wirusami, takimi jak Wirus Zachodniego Nilu, czy wirus Schmallenberg. Zagrażają ludziom i zwierzętom gospodarskim.

Lubię czasem zrobić malutki test tarasowy. Zwłaszcza na zagranicznych gościach. W wiosenny poranek przysiąść sobie w ogrodzie i z tarasu posłuchać śpiewy trzech gatunków skowronków: polnego Alauda arvensis, lerki Lululla arborea i dzierlatki Galerida cristata.

Bocian biały to gatunek charyzmatyczny i wspaniale wpisany w polską kulturę. Wiosną z niecierpliwością czekamy na jego przylot, traktując przybycie do gniazda jako sztandar wiosny. Potem następują lęgi, czas szybko mija i nadchodzi jesień. Jednak już w sierpniu bociany szykują się do powrotu na afrykańskie zimowiska. O odlotowe zwyczaje zapytujemy krajowych badaczy tego gatunku.

Z autorami właśnie wydanej książki "Złap oddech na pastwisku" – prof. Piotrem Tryjanowskim i inż. Romanem Cieślarem rozmawia dr inż. Stanisław Świtek.

Chciałoby się napisać – chcesz obserwować ptaki? To sobie je zaproś przed lornetkę czy lunetę? Albo, patrząc na zagadnienie szerzej, stwórz takie warunki, by ptasie populacje miały się lepiej, a w konsekwencji będziesz mógł cieszyć się ich obecnością. Można powiedzieć, że takie podejście przyświeca koncepcji rebridigu, co nawiązuje do znacznie szerzej znanego podejścia rewilding, czyli odtwarzania dzikiej przyrody.

Zwierzęta wymienione w tytule łączy tak naprawdę niewiele. Jednak to one stanowią odnośnik do recenzowanych przez nas gier. Tym razem bliżej przyglądamy się grom pochodzącym z wydawnictwa „Nasza Księgarnia”. Oczywiście kluczową kwestą wyboru było pojawienie się w grze elementu zoologicznego, wszak zwierzęta stanowią naszą pasje.  Uważamy ponadto, że warto zarażać pasjami swoje i cudze dzieci, stąd od razu wyjaśnienie – dorośli polecają wybrane gry, lecz tak naprawdę są one przeznaczone dla dzieci od 4-tego i 5-tego roku życia.

Nie jest tajemnicą, że Bałtyk to najpopularniejszy krajowy kierunek wakacyjny. W tym roku odpoczynek tam zaplanowało aż 61% osób spędzających urlop w kraju^[1], a w zeszłym roku na nadmorskie kierunki wskazywało aż ¾ planujących wakacje^[2]. Niestety, odpoczynek wielu osób może zostać zakłócony przez zakwitające w wodzie jak co roku sinice. W ostatnich latach ich nadmierny zakwit obserwowany jest na 40%-60% polskich plaż. Jaki związek mają z tym stanem zakwaszone gleby i jak można zapobiec zamykaniu plaż oraz poprawić jakość czasu spędzanego nad Bałtykiem?