Kozy – hodowla, chów, użytkowanie

prof. Piotr Tryjanowski
bociany, łąka, kozy, wypas
Bociany białe żerujące w towarzystwie kóz - prefektura Xanthi, północno – wschodnia Grecja (Fot. Sasa Michailidou)

Nawet gdy się bardzo lubi owce, to trudno nie dostrzec zalet i innych zwierząt gospodarskich. Na tych łamach wspominaliśmy już o różnych zwierzętach, w tym o kozach (kliknij). Tym razem jednak o kozach piszemy w dość, powiedzmy unikalnym, bo intelektualnym kontekście. I to nie za sprawą poprawiającego myśli wspaniałego twarożku z koziego mleka, czy pieczonej koźliny jako łechtającej podniebienie towarzyszki dobrego wina. Tylko wszystko to przez książkę, której okładkę przedstawiamy poniżej.

okladka hodowla kozy tryjanowski agroekosystem cenyrolnicze pl

Książka do zamówienia tutaj: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

 

To wydanie drugie, uaktualnione i poprawione, zredagowane przez prof. Jacka Wójtowskiego z Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Książka ta ma charakter podręcznika i świetnie sprawdzi się będąc pod ręką hodowcy, hobbysty, ale też studenta i specjalisty. Rozdziały bowiem zostały napisane przez uznanych krajowych i zagranicznych specjalistów. Na 480 stronach otrzymujemy prawdziwe kozie kompendium.

 

Już sam spis treści z tytułami poszczególnych rozdziałów i podrozdziałów zajmuje kilka stron. To dobre wskazania poruszanych zagadnień. Zaprezentowano podejście iście kompleksowe. Znajdziemy w niej klasyczne zagadnienia hodowli i chowu, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki rozrodu, żywienia, pielęgnacji oraz charakterystycznych dla tego gatunku zachowań. Otrzymujemy także szczegółowe informacje na temat pozyskiwania i przetwórstwa mleka koziego, co wzbogaca aktualną wiedzę z dziedziny mlecznego użytkowania kóz. Ponadto w książce pojawiają się zagadnienia dotyczące genetyki populacji oraz programów hodowlanych dla kóz mlecznych, które umożliwiają poznanie najnowszych dokonań i trendów w aktualnie realizowanych pracach hodowlanych. Z perspektywy weterynaryjnej i OneHealth ważny jest rozdział poświęcony chorobom kóz, a w którym szczegółowo opisano etiologię, epidemiologię oraz zapobieganie i zwalczanie m.in. słabo poznanych i opisanych jednostek chorobowych, takich jak CAE czy zakażenie wirusem Schmallenberga. Zagadnienia ochrony zdrowia kóz uzupełniono o podrozdział poświęcony zasadom zwalczania chorób pasożytniczych.

 

Towarzystwo kóz może być ważne

 

Zwykle hobbystów mniej interesują  zagadnienia cytogenetyki i genetyki molekularnej. Jednak warto odnotować, iż poznanie organizacji genomu kozy, oprócz znaczenia czysto poznawczego, ma także aspekt praktyczny, a eksperymenty z dziedziny transgenezy potwierdzają możliwość produkcji w gruczole mlekowym kozy peptydów o znaczeniu leczniczym.

 

kozy laka wypas tryjanowski agroekosystem cenyrolnicze pl

Koza pasąca się razem z owcami – Bystrzyca, Republika Czeska (Fot. Piotr Tryjanowski)

 

Całość książki została dobrze zilustrowana, nie tylko schematami i grafikami, ale też pokaźnym zestawem fotografii. Dla nas, obserwujących kozy, owce i ich interakcje z dzikimi zwierzętami zaskakujące są ich wspólne losy. Jeden z takich przykładów został zilustrowany na ryc. 91. gdzie w towarzystwie kóz żerują czaple siwe. Rozmawiając o takich przypadkach, zbierając także własne dane o bocianach (kliknij) i dyskutując je na forach ornitologicznych, otrzymaliśmy interesujący kozi wątek, który przedstawiamy poniżej.

 

To kolejny dowód, że towarzystwo kóz może być ważne tak z punku kształtowania krajobrazu, jak i wpływu na efektywność żerowania wybranych gatunków ptaków. Problem ciekawy i niewątpliwie wart poważniejszych badań.

 

Jednak ad rem, książka dostarcza niesamowitej wiedzy merytorycznej, jest wspaniale wydana, aż się chce ja wziąć do ręki. Dla zainteresowanych użytkowaniem kóz lektura obowiązkowa!

 

Prof. dr hab. Piotr Tryjanowski

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Polska

Inż. Roman Cieślar

Bystrzyca, Republika Czeska

prof. Piotr Tryjanowski
Autor: prof. Piotr Tryjanowski
Dyrektor Instytutu Zoologii w Poznaniu; zajmuje się funkcjonowanie krajobrazu rolniczego. Bada przede wszystkim ptaki, płazy i ssaki. Szczególnie zainteresowany interakcjami zwierząt dzikich i udomowionych. Miłośnik tradycyjnego pasterstwa, owiec, serów i win Środkowej Europy.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz