Na obszarze Włoch u świń w komercyjnych gospodarstwach wykryto wirusy, których rezerwuarem są nietoperze. Znalazły się wśród nich koronawirusy, astrowirusy oraz ortoreowirusy. Czy nietoperze stanowią nowe zagrożenie dla bezpieczeństwa ferm?
Jesteśmy coraz bliżej dzikich zwierząt
Nietoperze, zwłaszcza w regionach tropikalnych, uważane są często za jedno z najważniejszych potencjalnych źródeł obecnych i przyszłych epidemii chorób. Możliwe, że odegrały ważną rolę w wybuchu obecnie trwającej pandemii COVID-19.
Nie oznacza to jednak, że są jej winne. Zasadniczym problemem nie jest występowanie licznych patogenów w populacjach dzikich zwierząt, ale zmniejszanie się dystansu między nimi, a zwierzętami gospodarskimi oraz ludźmi.
Jest to niestety nieunikniony skutek inwazyjnego wdzierania się w ekosystemy na całym globie i zmieniania równowagi między gatunkami w ich środowisku. Większość wybuchów epidemii nowych patogenów związana jest ściśle z polowaniami i handlem żywymi i martwymi okazami dzikich zwierząt.
Ryzyko epidemii chorób przenoszonych przez dzikie zwierzęta rośnie również w związku z komercyjnym, wielkoskalowym rolnictwem, w tym zwłaszcza produkcją zwierzęcą.
Wynika to z wielu czynników, między innymi wykorzystywania dużych obszarów ziemi. Całkowicie zmienia to środowisko życia dzikich gatunków oraz zwiększa szansę na kontakt zwierząt gospodarskich z dzikimi.
Poza tym stres związany ze zmianami w środowisku i obecnością człowieka może prowadzić do spadku odporności dzikich zwierząt, przykładowo nietoperzy i powodować większe wydalanie przez nich patogenów.
Nietoperze zagrożeniem dla świń?
Utrzymywanie na fermach wielu osobników tego samego gatunku dodatkowo sprzyja wybuchowi chorób. Uważa się, że fermy trzody chlewnej były dla ludzi źródłem pandemii świńskiej grypy H1N1 w 2009 r. oraz epidemii wirusa Nipah w Malezji w 1999 roku.
W przypadku tych i innych epidemii pierwotnego rezerwuaru choroby szukano w populacjach dzikich ptaków lub nietoperzy.
Nietoperze, że względu na swoje niesamowite zdolności adaptacyjne, mogą być gospodarzami wielu patogenów. Szczegółowo wyjaśnialiśmy to w innym artykule: Koronawirus – czy nietoperze nam zagrażają?
Znaleziono u nich nosicieli takich patogenów jak wspomiany już wirus Nipah, wirusy Marburg i Ebola, o którym więcej tutaj: Ebola – wirus ludzi, świń i nietoperzy.
Nietoperze potwierdzono również jako rezerwuar patogenów zwierząt gospodarskich, takich jak świński koronawirus zespołu ostrej biegunki (SADS-CoV), który w latach 2017-2019 spowodował śmierć prawie 25 000 prosiąt na chińskich fermach.
Większość epidemii związanych z nietoperzami miało miejsce w Azji czy Afryce, regionach o klimacie sprzyjającym dużej różnorodności nietoperzy i patogenów.
Czy nietoperze występujące w Europie mogą stanowić źródło groźnych patogenów trzody chlewnej? Na pytanie to postanowił odpowiedzieć niedawno zespół włoskich badaczy.
Europejskie nietoperze i ich wirusy
Potwierdzono, że europejskie nietoperze są rezerwuarem wielu grup wirusów, w tym koronawirusów (innych niż SARS-CoV-2), astrowirusów, paramyksowirusów, bunyawirusów, reowirusów, hantawirusów oraz lyssawirusów, do których należy słynny wirus wścieklizny.
Więcej na temat wirusa wścieklizny: Wścieklizna nietoperzy: zagrożenie czy histeria?
Ale chociaż nietoperze występujące w Europie faktycznie mogą być potencjalnym źródłem patogenów dla ludzi i zwierząt, narażenie na infekcje od nich pochodzące jest raczej niewielkie.
W Europie kolonie dużych nietoperzy są zwykle dobrze chronione przed niepokojeniem ze strony ludzi, a ryzykowne zachowania, jak polowania czy odłów nietoperzy, handel nimi i spożywanie ich nie są ani praktykowane, ani dozwolone.
Ze względu jednak na umiejętność latania nietoperze mogą wchodzić w kontakt ze zwierzetami gospodarskimi – pośrednio lub bezpośrednio, przez np. oddawane odchody.
Włoscy badacze w swoich ostatnich badaniach postanowili sprawdzić, czy taki kontakt ma miejsce i czy u świń spotyka się wirusy rozprzestrzeniane przez nietoperze.
Obszary ferm są atrakcyjne dla nietoperzy
Naukowcy na obszar badań wybrali gospodarstwa trzody chlewnej o chowie intensywnym położone w regionach Friuli Venezia Giulia i Veneto, na wschodzie Włoch. Obszar ten charakteryzuje się średnim zagęszczeniem ferm trzody chlewnej, z których większość zajmuje się chowem i hodowlą świń do produkcji tradycyjnej suszonej szynki Prosciutto di San Daniele.
Do szczegółowych analiz przeznaczono 4 gospodarstwa, w których pobliżu udowodniono obecność nietoperzy. Zidentyfikowano je za pomocą metod bioakustycznych (wykrywania dźwięków wydawanych przez nietoperze). Wybrane gospodarstwa utrzymywały od 3000 do 5000 świń.
Wszystkie z nich utrzymywały zwierzęta w zamkniętych pomieszczeniach, w których stosowano profesjonalną wentylację. Potencjalnie gospodarstwa były więc chronione przed przedostawaniem się nietoperzy w pobliże trzody chlewnej. Na terenie gospodarstw faktycznie nie znaleziono odchodów nietoperzy czy innych widocznych śladów ich obecności.
Analizy badaczy wykazały, że okolice gospodarstw są atrakcyjne dla nietoperzy. W pobliżu wszystkich 4 ferm wykryli 13 z 27 stwierdzonych w tym obszarze kraju gatunków nietoperzy. Zwierzęta były bardzo aktywne i polowały na owady w pobliżu ferm.
Badacze przeprowadzili laboratoryjne badania świń na wybranych gospodarstwach. Postanowili skupić się na wirusach, które są powszechne wśród nietoperzy w Europie: koronawirusach, astrowirusach oraz ortoreowirusach.
Wymienione grupy wirusów mogą być wydalane z odchodami nietoperzy i są bardzo oporne na warunki środowiska, co oznacza że nawet przy niewielkim kontakcie nietoperzy ze świniami mogłoby czasami dochodzić do infekcji nimi.
Świnie zakażone wirusami nietoperzy
Naukowcy pobrali łącznie od świń 65 próbek do badań wirusologicznych. Z 2 ferm udało im się także uzyskać próbki do występujących w pobliżu nietoperzy.
Badacze znaleźli wszystkie z poszukiwanych wirusów zarówno u badanych nietoperzy jak i u świń.
Tylko na jednej z czterech badanych ferm nie znaleziono u zwierząt śladów wirusów nietoperzy, co mogło wynikać z mniejszej obecności nietoperzy w jej pobliżu.
Co warte podkreślenia, u żadnej ze świń nie zaobserwowano żadnych istotnych objawów klinicznych. Znalezione wirusy mają więc znaczenie głównie jako informacja o związku między występowaniem pewnych patogenów u nietoperzy oraz u świń – który warto monitorować i obserwować.
Koronawirusy znaleziono u dwóch przebadanych nietoperzy i u siedmiu świń. Na trzech fermach ich sekwencje powiązano z wirusem zapalenia mózgu i rdzenia prosiąt (PHEV), a na jednej dodatkowo z wirusem epidemicznej biegunki świń (PEDV).
Astrowirusy – 3 różne ich gatunki - wykryto u jednego nietoperza i u czterech świń. Co ciekawe, astrowirus znaleziony u nietoperza był gatunkiem rzadko występującym u tych ssaków latających, co może sugerować że wirusy mogą być transmitowane w obie strony: od nietoperza – na trzodę chlewną, oraz od trzody chlewnej – na nietoperze.
W największej liczbie prób – u dwunastu osobników – znaleziono ortoreowirusa (MRV). Ten sam patogen wykryto również u jednego nietoperza.
Analizy pokazały, że źródłem wirusów u świń prawdopodonie były właśnie nietoperze. Jednak naukowcy podkreślają, że ortoreowirusa można znaleźć również u gryzonii, m.in. nornika zwyczajnego (Microtus arvalis).
Czy nietoperze są zagrożeniem dla ferm?
Badacze podsumowują swoje badania, stwierdzając, że obecność dużych populacji różnorodnych gatunków nietoperzy w pobliżu ferm trzody chlewnej może narażać świnie na zakażenie kilkoma nietoperzami – ale są to zdarzenia dość rzadkie.
U świń, u których wykryto obecność wirusów nie znaleziono żadnych objawów klinicznych infekcji. To dość zaskakująca i lekko niepokojąca obserwacja.
Niektóre badania mówiły wcześniej o możliwych bezobjawowych zakażeniach i krążeniu w stadzie astrowirusów, ortoreowirusów, czy wirusa epidemicznej biegunki świń (PEDV) – jednak wykrycie bezobjawowego zakażenia wirusem zapalenia mózgu i rdzenia prosiąt (PHEV) jest bardzo nietypowym znaleziskiem.
Pokazuje to, że niewiele jeszcze wiemy o tych patogenach i potrzebujemy lepszego monitoringu wirusologicznego w stadach świń – aby zapobiec kolejnym epidemiom.
Zdaniem naukowców jednak póki co nie ma podstaw do paniki – gospodarstwa utrzymujące świnie w pomieszczeniach, z podstawowymi zasadami bioasekuracji nie muszą się szczególnie obawiać rozprzestrzeniania wirusów przez nietoperze.
Mimo wszystko w badaniu wykryto u świń stosunkowo niewiele wirusów w porównaniu do dużej ich różnorodności u nietoperzy-gospodarzy. Wskazuje to, że zdarzenia przeskoku patogenów z nietoperzy na świnie na zamkniętych fermach są raczej sporadyczne.
Aby lepiej poznać skalę tego zjawiska i jego znaczenie, należałoby przeprowadzić badania na o wiele większą skalę. Warto również podkreślić, że w warunkach Polski u nietoperzy mogą występować zupełnie inne patogeny, inaczej może też wyglądać relacja między populacjami latających ssaków a gospodarstwami trzody chlewnej.
Im też należy się ochrona
Już samo wykrycie w pobliżu gospodarstw we Włoszech dużej różnorodności i tak intensywnej aktywności nietoperzy jest ciekawym i ważnym wynikiem badań.
Podobne bogactwo gatunków nietoperzy obserwowano dotyczas wyłącznie na obszarach uważanych za znacznie bardziej atrakcyjne dla tych zwierząt, takich jak tereny leśne.
Zdaniem autorów badania obecność i aktywność nietoperzy w pobliżu ferm trzody chlewnej może być związana z gromadzeniem się owadów – posiłku nietoperzy - wokół zbiorników na ścieki i inne nieczystości z gospodarstw.
Należy podkreślić że nietoperze odgrywają bardzo pożyteczną rolę w ograniczaniu populacji komarów i innych uciążliwych owadów – które też mogą być źródłem wielu patogenów zwierząt gospodarskich.
Na podstawie:
Leopardi, Stefania, et al. "Interface between Bats and Pigs in Heavy Pig Production." Viruses 13.1 (2021): 4.A

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Może zainteresuje Cię również:
W 2019 r. 40% rolników nie otrzymało odszkodowania
Chociaż wirus ASF to choroba zwalczana z urzędu, to w 2018 r
Rolnicy boją się każdej kontroli. Myszka lub pięć
- Proszę sobie wyobrazić, że w woj. lubuskim mówi się, i to
Chiny: duże firmy kwitną dzięki ASF
Najświeższa analiza przygląda się, jak duży wpływ na ceny wi
“Moje świnie mają się dobrze”, czym dla rolników j
Wywiady przeprowadzone z hodowcami trzody chlewnej w Brazyli
Utylizacja świń po ogniskach ASF pochłonęła już se
Utylizacja świń z ognisk afrykańskiego pomoru świń to ogromn
Rosja: w planach 6 milionów świń do 2025 roku
Rosyjskie stado świń ma wzrosnąć z 4 milionów sztuk w 2019 r
Syndrom drugiego miotu: wymyślony, czy prawdziwy p
Syndrom drugiego miotu, a więc mniejsza liczba prosiąt po dr
Będzie wsparcie finansowe dla producentów świń w c
W ramach pomocy dla rolników szczególnie dotkniętych kryzyse
ASF wykryty w komercyjnej paszy dla świń
Badacze z Chin i USA w swojej najnowszej publikacji donoszą
Odsadzanie prosiąt bez tlenku cynku i antybiotyków
Odsadzanie prosiąt to jeden z najbardziej problematycznych e
Walka z ASF na barkach hodowców świń. Urzędnicy sk
– Zleciłem przegląd w zakresie przestrzegania zasad bioaseku
Czy rzeź norek jest uzasadniona? Opinie OIE i EFSA
Koronawirusa SARS-CoV-2 wykryto u norek na fermach w wielu p
Stygmatyzowanie wieprzowiny ze stref niebieskich i
- Postulujemy wprowadzenie zakazu stygmatyzowania wieprzowin
Najskuteczniejsze środki na ASF. Nowe badania pols
W niedawno przeprowadzonym eksperymencie naukowcy z Puław sp
Będzie pomoc na wyrównanie dochodów producentów tr
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w swojej odpowiedzi z d
Droga do schabowego na naszym talerzu usłana jest
- Kastracja samców to ekstremalnie bolesna procedura wykonyw
Świnie wolą muzykę klasyczną
Świnie zdecydowanie wolą muzykę klasyczną od rocka. Krowy pr
ASF: Nawet małe uchybienia w bioasekuracji powoduj
Samorząd rolniczy zaapelował do ministerstwa rolnictwa o pod
Będzie możliwość uzyskania odstępstwa od badań lab
Główny Lekarz Weterynarii informuje, że we współpracy z prze
Rolnicy z Lubuskiego chcą odwołania wojewódzkiego
Lubuska Izba Rolnicza domaga się odwołania wojewódzkiego lek
W gospodarstwie nie stwierdzono ptasiej grypy, ale
W styczniu br. na fermie indyków w Lubiszynie pod Gorzowem W
Lawina nowych ognisk ASF. Konieczne jest ponowne u
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wobec licznych wniosków
Import ASF z paszą dla świń: jak zmniejszyć to ryz
Transport różnych składników paszowych jest obciążony ogromn
Bioasekuracja, a odszkodowania w przypadku wystąpi
Bioasekuracja jest jednym z głównych ogniw łańcucha walki z
Jak spowolnić wzrost tuczników?
Wielu rolników ma obecnie problem z opłacalną sprzedażą świń
Niemcy nie wiedzą, gdzie sprzedawać świnie. Ubój j
Wielu niemieckich rolników zajmujących się tuczem świń nie w
Rynek trzody chlewnej - sytuacja w Wielkopolsce
- Sytuacja na rynku trzody chlewnej ciągle nie wróciła do sy
Nowy typ świńskiej grypy może wywołać kolejną pand
Chińscy naukowcy odkryli nowy typ wirusa świńskiej grypy. Mo
Trzeba uregulować handel dzikimi zwierzętami. To t
Większość nowo pojawiających się chorób zakaźnych ma swoje p
Ubój trzody chlewnej: błędy personelu najczęstszym
Większość problemów związanych z dobrostanem świń podczas ub
Jak zwalczać muchy na fermach?
Muchy są uciążliwymi szkodnikami na fermach, powodującymi cz
Chiny budują wieżowce dla świń
Chiny budują gigantyczne, wielopiętrowe fermy świń w pobliżu
ASF: najlepsze metody czyszczenia i dezynfekcji
Naukowcy w najnowszej publikacji przedstawiają najskutecznie
Samorząd rolniczy chce wiedzieć, które zakłady imp
Zarząd KRIR otrzymuje sygnały od producentów trzody chlewnej
Wpływ stresu cieplnego na maciory i prosięta
Wysokie temperatury mogą być niekorzystne zwłaszcza w chowie
Po raz pierwszy od trzech lat liczba świń poddanyc
Jak wynika ze wstępnych danych Federalnego Urzędu Statystycz
Jaskółka i czyżyk zwalczają muchy w chlewni, ale i
- Są gospodarstwa, które nie stosują żadnej chemii na owady
Świnie i kury nie są podatne na zakażenie SARS-CoV
Friedrich-Loeffler-Institut (FLI) rozpoczął kilka tygodni te
Nuda szkodzi odporności świń – wzbogacone środowis
Świnie utrzymywane na ograniczonej przestrzeni, pozbawionej
Odstępstwa od obowiązku wykonywania badań laborato
Główny Lekarz Weterynarii informuje, że we współpracy z prze
Mykotoksyny, a zdrowie świń: jak mądrze rozwiązać
Mykotoksyny to produkty uboczne wytwarzane przez grzyby, zna
Walka z koronawirusem spycha na boczny tor problem
Polowania zostały wstrzymane, a myśliwi zastanawiają się czy
Padła bioasekuracyjna twierdza w Lubuskiem. Presja
W ubiegłym tygodniu wirus ASF dał znać o sobie w Niedoradzu
Koronawirus: czy nietoperze nam zagrażają?
Nietoperze już od zarania dziejów uważane były za symbol śmi
Zrównoważona produkcja świń w niezrównoważonym świ
Jak będzie wyglądać przyszłość mięsa? Czy będziemy zmuszeni
Koronawirusy zwierząt: czy wszystkie są groźne?
Większość ludzi usłyszała o nich dopiero teraz, wraz z nasta
Koło Śremu dzik leżał na poboczu jezdni od trzech
W Nochowie k. Śremu przez blisko trzy dni na poboczu drogi l
Wschodnioeuropejski Kongres Trzoda 3.0 już za nami
31 stycznia w Hotelu 500 Tarnowo Podgórne (koło Poznania) od
Ekolodzy idą w zaparte. Uważają, że nie odstrzał d
Prezydent Andrzej Duda podpisał w środę ustawę zwaną „lex Ar
Minister Ardanowski o ASF: Nie ma w tej chwili mo
Podczas wczorajszego programu „Gość Wiadomości” na antenie T
Walka z ASF: W Danii dezynfekują samochody, a u na
Jak Polska chroni się przed wirusem ASF na wschodniej granic
Udawana walka z ASF? Na chorobie najlepiej wychodz
Wg jednego z myśliwych, w woj. lubuskim zwalczanie wirusa AS
Niechlujstwo w dobie ASF. Przyczepa ociekająca świ
Brudna, niewymyta przyczepa z dużą ilością odchodów zwierzęc
Myśliwi pod ostrzałem. TVN chciał pokazać, że bioa
Wczoraj stacja TVN pokazała reportaż, w którym pokazane były
Kandydat na prezydenta RP: Mnie zwierzęta, które s
- Ludzie i zwierzęta, świat mnie będzie sądzić. Stworzenie m
Chcesz mieć świnie? Musisz wybudować biogazownię.
Władze gminy Wola Krzysztoporska (woj. łódzkie) zamierzają w
Specustawa to nie wszystko. W walce z ASF potrzeba
- Porozumienie oczekuje, że w trybie pilnym zostaną wydanie
Poseł PSL-Kukiz'15: Należy płacić 500 zł za odstrz
- Nieważne, czy to jest locha, czy pozostałe. Należy płacić
Szczęśliwe czy smutne świnie? Wygląd fermy wpływa
Zdjęcia zwierząt gospodarskich zawsze towarzyszą medialnym d
Bezmleczność poporodowa u loch – jak jej zapobiega
Dla przeżywalności i wzrostu prosiąt niezbędna jest odpowied
Stanowisko Wielkopolskiej Izby Rolniczej z dnia 6.
Pojawienie się nieoczekiwanych przypadków wirusa ASF u dzikó
Rozmowa z rolnikiem z woj. lubuskiego: Myślę, że p
W miniony piątek odbył się strajk ostrzegawczy rolników, któ
Martwy dzik zarażony wirusem ASF znaleziony w lesi
19 listopada 2019 r. policjanci ze Stargardu wzięli udział w
Małe prosiaki – czy muszą zostać charłakami?
Prosięta o niskiej masie ciała w momencie urodzenia często r
Zdrowe świnie zimą: jak zapobiegać chorobom?
Pomimo całkiem dobrej odporności na niskie temperatury, świn
Przepisy w sprawie odszkodowań po likwidacji stada
Afrykański pomór Świń jest chorobą zwalczaną z urzędu. Oznac
ASF: Jak chronić fermy przed owadami?
Po opublikowaniu przez nas artykułu dotyczącego potencjalnej
ASF odkryty w komarach i muchach na fermie w Eston
Materiał genetyczny wirusa ASF znaleziono w komarach i dwóch
Chiny produkują coraz cięższe świnie. Sprzedaż soi
Chińscy rolnicy hodują coraz cięższe świnie, aby czerpać zys
Filipiny twierdzą, że radzą sobie z ASF
Filipińska Agencja Informacyjna (PIA) opublikowała artykuł o
Pijawki są wektorem wirusa ASF
W jednym z najnowszych badań naukowcy z Armenii udowodnili e
Pięćdziesiąt świń w szambie
Nietypową akcję przeprowadzili w czwartkowy poranek strażacy
Katastrofalny spadek pogłowia świń. W ciągu roku z
Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego, pogł
Czy ASF na dużych fermach z wysokimi standardami b
Bogdan Konopka, Główny Lekarz Weterynarii, ma spore wątpliwo
Będą ułatwienia w handlu tucznikami na terenach za
Główny Lekarz Weterynarii zapowiada wprowadzenie ułatwień w
Wpływ sztucznego odchowu na prosięta
Wczesne odsadzanie prosiąt od maciory i sztuczny odchów bard
Wścieklizna nietoperzy: zagrożenie czy histeria?
Na początku lipca na terenie jednego z parków w Poznaniu odn
Dopłaty za utrzymywanie świń na wybiegach w dobie
W dniu wczorajszym zarząd KZP-PTCH wystosował pismo do Minis
ASF u progu Wielkiej Brytanii. Brexit i ban import
Wielka Brytania coraz bardziej obawia się zawleczenia na jej
Holandia przeznacza grube miliony na wygaszanie pr
W Holandii rząd desygnował kolejne 60 milionów euro na wygas
W ciągu ostatnich pięciu lat pogłowie świń w Niemc
Jak informuje Federalny Urząd Statystyczny Niemiec (Destatis
W ciągu najbliższej dekady europejska produkcja wi
Prezes zakładu mięsnego Vion, Ronald Lotgerink, spodziewa si
Belgia wygrywa walkę z ASF. Co stoi za sukcesem?
Dla państwa, któremu eksport wieprzowiny przynosi bardzo duż
Jad pszczeli pomocny w leczeniu prosiąt
Apiterapia to dziedzina medycyny alternatywnej wykorzystując
Rozdrobnienie czy produkcja wielkotowarowa? W któr
Zakłady mięsne od dawna zabiegają o produkcję dużych, wyrówn
ASF – porównujemy środki dezynfekcyjne. Które są n
Wirus ASF jest jednym z bardziej wytrzymałych na warunki śro
GK Gobarto: 500 mln zł przychodów i ponad 22 mln z
W I kwartale 2019 roku Grupa Kapitałowa Gobarto wypracowała
Czy muchy przenoszą ASF? Wchodzimy w letni sezon e
W miesiącach letnich obserwujemy wyraźny wzrost liczby ognis
Prawdziwy ruch w cennikach wieprzowiny może rozpoc
Ceny trzody chlewnej w Chinach mogą osiągnąć ceny przekracza
Pierwsza szczepionka na ASF dla dzików
W najświeższej, przechodzącej właśnie proces wydawniczy publ
Lek na ASF z cebuli i wina
Wielu badaczy z całego świata skupia się obecnie na poznawan
Tradycyjny wypas bydła atrakcyjny także dla płazów
W niedawno opublikowanym na naszym portalu artykule prof. Pi
Będzie dopłata do świń z wolnego wybiegu. A co z b
W resorcie rolnictwa trwają prace nad uruchomieniem instrume
Krowy i świnie korzystają z kompasu
Wiele gatunków organizmów zamieszkujących naszą planetę jest
Nowe fakty o ASF - XV Forum Zootechniczno-Weteryna
12 kwietnia na Uniwersytecie Przyrodnicznym w Poznaniu odbył
Z jego stada zniknęło 600 świń wycenianych na pół
Sąd Rejonowy we Włoszczowie zdecydował o tymczasowym areszto
Krowy i nietoperze – czyli jak wypas zwiększa atra
Wśród osób zajmujących się ochroną przyrody i ochroną środow
Na Podlasiu w części gmin znów można zasiedlać chl
– Zwalczając ASF należy skoncentrować się na dwóch polach: b
W Śląskowie powstała nowoczesna ferma ze stanowisk
29 marca w Śląskowie k. Jutrosina (woj. wielkopolskie) nastą
Nowa chlewnia w woj. łódzkim wyprodukuje 18 tys. p
Dzisiaj minister Jan Krzysztof Ardanowski wziął udział w otw