USD -
4.0610
EUR -
4.3335
GBP -
5.0238
DKK -
0.5808
Nie wszystkie organizmy czekają na deszcze – tak można by w nieco strywializowany sposób śmiechem próbować sobie radzić z ogarniającą nas suszą. Przypatrzmy się takim siedliskom i takim organizmom.
Możliwe to jest dzięki właśnie opublikowanej pracy dr Pawła Sienkiewicza z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Pewnie rozprawa będzie wykorzystywana częściej przez entomologów bądź osoby odpowiedzialne za ochronę przyrody. Rolnicy trafić do niej mogą chyba zupełnie przypadkiem albo przez nasz portal. A szkoda! Bowiem i siedlisko i badane organizmy – biegaczowate, są bardzo ciekawe, ważne i bardzo zależne od ekstensywnej gospodarki rolnej. Jej tytuł w języku polskim brzmiałby: Zgrupowania biegaczowatych (Coleoptera, Carabidae) muraw kserotermicznych wschodniego skraju Niżu Środkowoeuropejskiego. Bioróżnorodność – Ekologia – Waloryzacja. Bardzo naukowo i specjalistycznie. Praca jest bowiem porządnym i kompleksowym opracowaniem naukowym, a tytuł dobrze odzwierciedla jej zakres tematyczny i treść.
Na naszych oczach ginie wiele elementów przyrodniczych, w tym sucholubne łąki - murawy kserotermiczne. Z uwagi na to, iż charakteryzują się one wysoką różnorodnością biologiczną fauny i flory uznawane są często za tzw. hot-spots bioróżnorodności. Znalazło to też swoje odzwierciedlenie w stosunkowo niedawno powstałym unijnym systemie ochrony cennych siedlisk i gatunków „NATURA 2000”. W Polsce w ramach tego systemu ochronie podlegają murawy kserotermiczne z klasy Festuco-Brometea (kod siedliska: 6210), przy czym za priorytetowe uznaje się te, które są ważnym stanowiskiem storczyków. Ochrona takich i podobnych siedlisk jest kluczowym działaniem zmierzającym do ochrony heterogeniczności krajobrazu. Jest to niezwykle istotne dla utrzymania w czasie i przestrzeni trwałych populacji gatunków, interakcji między nimi zachodzących, możliwości przemieszczania się. W tym świetle utrzymanie odpowiedniej mozaiki krajobrazowej w przestrzeni zajętej przez agrocenozy, staje się kluczowym zadaniem polityki rolnej i sposobem na minimalizację skutków fragmentacji siedlisk. Działania te powinny być poprzedzone w pierwszej kolejności rozpoznaniem różnorodności biologicznej najcenniejszych pozostałości seminaturalnych siedlisk, do których zaliczają się murawy kserotermiczne.
Paweł Sienkiewicz jasno pokazuje, iż biegaczowate są jedną z ważniejszych i częściej badanych rodzin chrząszczy, wykorzystywanych również jako bioindykatory. Świetnie wykorzystuje je do wskazania ważności muraw kserotermicznych i podkreśla możliwości i potrzebę ochrony tych siedlisk.
Bardzo interesujące są rozważania autora na temat historii powstawania tych siedlisk, stanu ich zachowania i potrzeb ochrony. Być może nieco więcej powinna być podkreślona rola, tradycyjnego, choć zdają sobie sprawę, że obecnie nieefektywnego ekonomicznie, rolnictwa. Ważne jest zostawianie muraw w dobrej kondycji, a je trzeba wypasać, kosić a nawet kontrolowanie wypalać (w przeciwieństwie do pól uprawnych i łąk).
Miałem przyjemność być recenzentem wydawniczym tej pozycji. Teraz widzę pracę w pełnej krasie. Widzę i nieustannie polecam!
Piotr Tryjanowski
***
Paweł Sienkiewicz. Carabid communities (Coleioptera, Carabidae) of xerothermic grassland of the eastern Edge of Cenral European Plain.Polish Entomological Monnographs. Poznań 2019.
