Produkcja jedzenia na czas lotów kosmicznych, czy precyzyjniej rzecz ujmując w warunkach mikrograwitacji, była dotychczas domeną stacji orbitalnej ISS (International Space Station) czy owianych tajemnicą laboratoriów wojskowych. Jednak, kiedy rząd Chin zapowiedział próbę rozpoczęcia produkcji rolniczej na Księżycu, zasadne staje się pytanie: czy w trakcie lotów kosmicznych, albo już nawet po skolonizowaniu dalekich planet będzie się można napić dobrego wina czy piwa? Przyznaję szczerze, że dotychczas rozważania tego typu sprowadzałem do gatunku science fiction, czy może nawet lekkiej, żartobliwej, intelektualnej prowokacji. Tak, pamiętam, że ich namiastki pojawiły się nawet w dwóch polskich książkach związanych z winem: Judyty Sierakowskiej Mołdawianie w kosmos nie lietajut biez wina i Marka Bieńczyka Wszystkie kroniki wina.
Tymczasem okazuje się, że to już nie tylko żarty, ale kosmiczna enologia uzyskuje coraz solidniejsze podstawy naukowe. Krajem zaś wiodącym w pomysłach na winną kolonizację Kosmosu, czy precyzyjniej rzecz ujmując – Marsa, jest Gruzja. Kaukaskie państwo wszak uchodzi za najstarsze winne miejsca, mające twarde enologiczne dowody świadczące o winiarstwie sprzed 8 tysięcy lat. Nikoloz Doborjginidze, szef Gruzińskiej Agencji Badań Kosmicznych konkluduje wprost: Nasi przodkowie dali wino Ziemi, my to samo możemy ofiarować planecie Mars. Program winnego zdobywania kosmosu tworzy się z rozmachem i nazwano go IX Millenium. D badań wybrano 450 lokalnych, gruzińskich odmian winorośli i kolejnych 350 pochodzących zza granicy. Największe nadzieje pokłada się w kwaśnych kiściach pospolitej w Gruzji odmiany rkatsiteli, a jej kosmiczna wersja ma być gotowa w 2022 roku. Część fachowców pozostaje jednak sceptyczna, bowiem szykuje się poważny problem z glebą, składnikiem prawdziwego winnego terroir. Z marsjańskim regolitem może być nie lada problem, ponieważ zawiera on pewne ilości nadchloranów, które to podobno samym roślinom nie będą szkodziły, ale taka roślinka będzie trująca dla ludzi.
Badania trwają, a winiarzom już pozazdrościli browarnicy. Zazdrość jest podłą przypadłością, więc i niech piwosze coś mają ze zdobywania kosmosu. Brandon Specktor odpowiedzialny za rozwój marki Budweiser, poinformował o wysłaniu ziaren jęczmienia na Międzynarodowa Stację Kosmiczną (International Space Station), celem sprawdzenia ich zdolności kiełkowania w warunkach ekstremalnych. Stąd do warzenia piwa ponoć jeden krok. Jeden mały krok laboranta, a wielki krok ludzkości.
Czy piwo i wino to tylko dodatki do jedzenia? Nie bardzo orientuje się we właściwościach prozdrowotnych piwa, natomiast w przypadku wina sprawa jest jasna i klarowna i podparta solidnymi wynikami badań. Na łamach specjalistycznego periodyku ACS Medicinal Chemistry Letters już w 2011 opublikowano prace pod nieco technicznym tytułem: The Use of 3,5,4′-Tri-O-acetylresveratrol as a Potential Prodrug for Resveratrol Protects Mice from γ-Irradiation-Induced Death. Natomiast jej implikacje są szalenie ważne. Wino prawdopodobnie nieco chroni organizm przed niebezpieczeństwami promieniowania kosmicznego. Przynajmniej organizm myszy laboratoryjnej. Może dzięki takim badaniom lepiej zrozumiemy zachowania wielu osób, co o podboju kosmosu już nie tylko marzą, ale i solidnie się do tego zadania przygotowują?
Zawsze z nadzieją czytam o takich zdobyczach cywilizacji. Zaś zaangażowanym w prace badaczom, poza tradycyjnych życzeń powodzenia i na zdrowie (wiem, dla Gruzinów powinienem specjalnie napisać długi, liczący przynajmniej trzy strony toast – przepraszam, nie dam rady!) chciałbym zasugerować drobną podpowiedź. Gdyby z jakiś powodów nie udało się przetransportować trunków na Marsa, proszę drodzy kosmo-enolodzy, zostawcie nieco trunku w bazie pośredniej, na Księżycu. Niektórzy moi bardziej wtajemniczeni znajomi będą wiedzieć dlaczego.
Literatura:
Koide, K., Osman, S., Garner, A. L., Song, F., Dixon, T., Greenberger, J. S., & Epperly, M. W. (2011). The use of 3, 5, 4′-Tri-O-acetylresveratrol as a potential prodrug for Resveratrol protects mice from γ-irradiation-induced death. ACS Medicinal Chemistry Letters, 2, 270-274.
https://www.livescience.com/64477-georgia-growing-wine-on-mars.html
