Bocian orientalny w Japonii – znaczenie tradycyjnego rolnictwa

prof. Piotr Tryjanowski

Wschodnią Azję zamieszkuje bocian czarnodzioby Ciconia boyciana, bliski krewniak naszego bociana białego Ciconia ciconia. Spokrewniony tak blisko, że jeszcze całkiem niedawno uchodził za podgatunek bociana białego i ukrywał się pod naukową nazwą C. ciconia boyciana. Od naszego boćka różni się przede wszystkim czarnym dziobem i czerwoną obwódką wokół oka.

 

Historycznie bocian czarnodzioby występował w Japonii, Korei, Chinach i na dalekim wschodzie Rosji. Populacje w Południowej Korei i Japonii praktycznie wyginęły, głównie z powodu polowań, skażeń środowiska i dewastacji siedlisk. Japończycy starając się odbudować gatunek dokonywali reprodukcji wykorzystując do tego bociany z Rosji. Ponowna rekolonizacja Kraju Kwitnącej Wiśni rozpoczęła się w 2005 roku i od tego czasu jego liczebność systematycznie rośnie. Japonia jest jednak krajem silnie przekształconym, a mokradła – tradycyjne siedliska bociana czarnodziobego – zostały zmeliorowane i zamienione w pola ryżowe.

 

Okazuje się jednak, że niektóre z pól ryżowych, zwłaszcza te uprawiane w tradycyjny sposób, stanowią dobre żerowiska bocianów. Japońscy badacze na łamach pracy opublikowanej w Ecological Research, pokazują, że potencjalnych pól ryżowych możliwych do powtórnego skolonizowania jest całkiem sporo. I w zasadzie można by optymistycznie czekać aż w kolejnych latach będą pojawiały się na nich ptaki z kolejnych lęgów. Niestety sytuacja nie jest tak optymistyczna jak sugerowałyby wygenerowane komputerowo mapy potencjalnie dogodnych siedlisk. Otóż tradycyjne uprawy ryżu, zwłaszcza na obszarach górskich i podgórskich są zagrożone przez zmiany demograficzne wsi - szybkie wyludnienie i starzenie się lokalnych rolników Czy bocianom można pomóc jeszcze w inny sposób? Zdecydowanie tak i Japończycy wydają na tę pomoc miliony jenów. By zapobiec negatywnym zmianom siedlisk proponuje się, wzorowane nieco na programach europejskich, subsydiowanie nieefektywnego rolnictwa, jasno przy tym jednak zaznaczając, że jego priorytetem ma być ochrona krajobrazu.

 

Ważne jednak, by w ochronie tego gatunku – zresztą podobnie jak w przypadku naszego bociana białego – wykorzystywać jego umocowanie kulturowe. Bocian czarnodzioby występuje w japońskich bajkach i mitach, jako wzór tradycyjnego malarstwa japońskiego, a także zdobi etykiety na butelkach sake. W dziale OneHealth wielokrotnie wspominałem o winie, ale żeby sake? No cóż, co kraj to obyczaj. Jednak właśnie sake trafiła też na blog profesora Marka Rekowskiego Winnica Profesora, zacytuję: […] Właściwie nazywanie sake winem jest nieco na wyrost, bowiem określenie wino jest zarezerwowane dla napoju alkoholowego powstającego z winogron, a sake powstaje z ryżu. Jednak w krajach azjatyckich podstawową uprawą jest ryż, i z niego od wieków wytwarza się m.in. różne napoje alkoholowe.

 

Jedną z bocianich sake można obejrzeć tutaj. A na stronie producenta znajduje się nieco informacji o bocianach, a nawet odsyłacz do kamery nadającej bezpośredni przekaz z bocianiego gniazda. Oj podobne te nasze bociany!

 

bocian czarnodzioby ceny rolnicze pl

 

Na podstawie: Yamada, Y., Itagawa, S., Yoshida, T., Fukushima, M., Ishii, J., Nishigaki, M., & Ichinose, T. (2019). Predicting the distribution of released Oriental White Stork (Ciconia boyciana) in central Japan. Ecological Research.

prof. Piotr Tryjanowski
Autor: prof. Piotr Tryjanowski
Dyrektor Instytutu Zoologii w Poznaniu; zajmuje się funkcjonowanie krajobrazu rolniczego. Bada przede wszystkim ptaki, płazy i ssaki. Szczególnie zainteresowany interakcjami zwierząt dzikich i udomowionych. Miłośnik tradycyjnego pasterstwa, owiec, serów i win Środkowej Europy.

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora
Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...

Obserwuj nas w Google News 

i czytaj materiały szybciej niż inni

Google Icons 16 512

Dołącz teraz