Bocian biały uznawany jest za chlubę i tradycję polskiej wsi. Powszechnie wiadomo, że pokarm zbiera na łąkach, polach i pastwiskach. Ostatnimi czasy ten obraz ulega zmianie i bociany coraz częściej zdobywają jedzenie na dużych składowiskach śmieci. To już obrazek znany nie tylko z Europy Zachodniej, ale coraz częściej pojawiający się także w Polsce. Jednak część badaczy tego gatunku zauważyła, że oprócz progresywnej frakcji korzystającej ze śmietnisk, znani są także ultrakonserwatyści … zbierający pokarm w lasach. To widok na tyle rzadki, że takie informacje postanowili podsumować polscy badacze, wykorzystując nie tylko własne materiały terenowe, ale zbierając informacje wśród członków Grupy Badania Bociana Białego i na przyrodniczych forach dyskusyjnych.
W latach 2000-2015 odnotowano ponad 60 przypadków boćków żerujących w lesie; przy czym zdecydowana większość obserwacji pochodzi z Polski wschodniej. Ptaki nie zapuszczały się zbyt głęboko w las i zwykle były notowane do 50 m od skraju drzewostanu, choć był i przypadek osobnika zbierającego pokarm aż 270 m w głębi lasu. Bociany pojawiały się w lasach od kwietnia do połowy sierpnia, z największym nasileniem w końcu czerwca, kiedy to w gniazdach były wyrośnięte młode, a więc w okresie największego zapotrzebowania pokarmowego. Ogromnym zaskoczeniem okazał się fakt, że główną ofiarę leśnych bocianów stanowiły padalce, normalnie rzadko wykazywane w diecie tego gatunku.
Zbieranie pokarmu w lesie to najprawdopodobniej bardzo stary sposób zachowania bociana, nawiązujący do czasów sprzed wytrzebienia lasów na terenie dzisiejszej Europy Środkowej. Wtedy to gatunek ten występował zapewne jedynie w rozległych dolinach rzek, a za pokarmem zapuszczał się czasami nawet do przylegającej puszczy.
To kolejny argument za ochroną prastarych lasów - dzięki nim otrzymujemy cenną dla wszystkich możliwość obserwacji żywej historii.
Na podstawie: Tryjanowski, P., Grzywaczewski, G., & Zbyryt, A. (2018). Foraging of white stork Ciconia ciconia in forests–the heritage of an ancient behaviour? Polish Journal of Ecology, 66, 250-256.
Zdjęcie: bocian zbierający pokarm w lesie – Kotlina Biebrzańska (fot. Grzegorz Grzywaczewski)
