Czy jest szansa aby np. z pobierania płatności bezpośrednich wykluczyć właścicieli lub dzierżawców ziemi, którzy nie prowadzą produkcji rolnej? Są na to sposoby i padają kolejne, konkretne propozycje. Jedna z nich uwzględnia konieczność udowodnienia prowadzonej działalności rolniczej poprzez okazanie dokumentów potwierdzających zakup środków produkcji takich jak: materiał siewny, paliwo czy nawozy.
Nakłady finansowe ponoszone na prowadzenie działalności rolniczej, które wprost pozwoliłyby na wykluczenie osób wnioskujących o udzielenie wsparcia dochodów, które wydzierżawiają grunty rolne i nie ponoszą kosztów zakupu środków produkcji rolnej (materiał siewny, paliwo, nawozy, środki ochrony roślin, itd.), co de facto oznacza, że takie osoby nie prowadzą działalności rolniczej.
Wniosek rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiający przepisy dotyczące wsparcia na podstawie planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRH)PE w art. 4 ust. 1 nakłada na państwa członkowskie obowiązek określenia w swoich planach strategicznych definicji, m.in. „osoby faktycznie prowadzącej działalność rolniczą”.
Wg Dolnośląskiej Izby Rolniczej, przedstawienie w art. 4, ust. 1, lit. D ramy definicji „osoby faktycznie prowadzącej działalność rolniczą” są wewnętrznie sprzeczne, ponieważ wskazują aby przyjęta w planie strategicznym WPR definicja nie skutkowała przyznaniem wsparcia dochodu osobom, dla których działalność rolnicza stanowi tylko nieznaczną część ich ogólnej działalność gospodarczej lub których główna działalność gospodarcza nie jest działalnością rolniczą przy jednoczesnym niewykluczaniu ze wsparcia osób prowadzących działalność rolniczą i nierolniczą.
Ponadto definicja powinna umożliwić określenie tego, którzy rolnicy nie są uznawani za osoby faktycznie prowadzące działalność rolniczą na podstawie warunków takich jak:
- badanie dochodów,
- nakłady pracy w gospodarstwie,
- przedmiot działalności gospodarstwa lub,
- uwzględnienie w rejestrach.
Jak zauważa Dolnośląska Izba Rolnicza, katalog warunków nie zawiera takiego kryterium jak, np. nakłady finansowe ponoszone na prowadzenie działalności rolniczej, które wprost pozwoliłyby na wykluczenie osób wnioskujących o udzielenie wsparcia dochodów, które wydzierżawiają grunty rolne i nie ponoszą kosztów zakupu środków produkcji rolnej (materiał siewny, paliwo, nawozy, środki ochrony roślin, itd.), co de facto oznacza, że takie osoby nie prowadzą faktycznie działalności rolniczej. Jednakże zastosowanie kryterium „badanie dochodów” pozwala na zdefiniowanie osoby faktycznie prowadzonej działalność rolniczą jako osoba, która osiąga przychody i ponosi wydatki z tytułu prowadzonej działalności rolniczej (przy zastosowaniu interpretacji rozszerzającej pojęcia badania dochodu jako badanie przychodu i kosztów). Wykluczy to osoby, które nie ponoszą wydatków na zakup środków produkcji. Taka interpretacja nie wykluczy również osób produkujących na samozaopatrzenie pod warunkiem konieczności udokumentowania ponoszenia kosztów produkcji.
Pozostałe kryteria ram definicji osoby faktycznie prowadzącej działalność rolniczą, tj. nakłady pracy w gospodarstwie (kryterium nieostre i trudne do zmierzenia) oraz uwzględnienie w rejestrach (z zasady wszyscy ubiegający się o płatności bezpośrednie są uwzględnieni w rejestrach ARiMR) można jedynie uznać za pomocnicze w rozwiązywaniu problemu pobierania wsparcia dochodów przez osoby, które faktycznie nie prowadzą działalności rolniczej.
W związku z powyższym Dolnośląska Izba Rolnicza proponuje aby definicja przyjęła brzmienie:
Osoba faktycznie prowadząca działalność rolniczą – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, prowadząca działalność rolniczą, ponosząca w swoim imieniu koszty finansowe prowadzenia tej działalności oraz mogąca osiągnąć z tego tytułu dochody.