Bocian biały to jeden z najbardziej znanych ptaków, uznawany wręcz za, drugi zaraz po bieliku, gatunek herbowy Polski. Nie zaskakuje więc, że w Polsce jest wielu badaczy i miłośników tego charyzmatycznego gatunku, którzy utworzyli Grupę Badawczą Bociana Białego (GBBB). Od kilkunastu lat spotykają się, dyskutują, wymieniają informacjami, a w najbliższy weekend spotykają się po raz jedenasty, tym razem w Prószkowie na Opolszczyźnie.
- Wybór miejsca spotkanie jest nieprzypadkowy, bo na Opolszczyźnie badania bociana prowadzone są od 100 lat. Pokazujemy nie tylko własne zbierane od kilku dekad dane, ale i udało nam się dotrzeć do starych archiwalnych danych niemieckich, co umożliwia pokazanie dynamiki populacji bociana w naszym regionie – wyjaśnia gospodarz prószkowskiego spotkania – Joachim Siekiera, a jednocześnie założyciel badającej bociany grupy SILESIANA.
- Takie długoterminowe informacje są absolutnie kluczowe i pozwalają nam zobaczyć co dzieje się z bocianem, a sytuacja nie jest jednoznaczna – wyjaśnia dr Marcin Tobółka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, obecny szef GBBB. Dostrzegamy jak wiele ludzi nie tylko zna bociana, ale chce poznawać tajniki biologii i ekologii tego gatunku, zatem nie zaskakuje to, że bocian – zwłaszcza w okresie wiosennych przylotów – staje się bohaterem czołówek wielu polskich i europejskich mediach.
Nasza wiedza o tym gatunku, w porównaniu do innych ptaków jest ogromna, co jednak nie oznacza, że nie ma nowych aspektów do badań. – Praktycznie co tydzień jest publikowana nowa praca dotycząca bociana białego, a różnorodność tematyczna badań jest doprawdy zaskakująca. Mnie osobiście trochę martwi, że prym w badaniach bocianich wiodą badacze z Hiszpanii, chociaż polskie prace są w zdecydowanej czołówce. Przez to, że bocian jest gatunkiem dużym, znanym, o którym, m.in. dzięki współpracy z amatorami, wiemy dostatecznie dużo, możemy prowadzić bardziej zaawansowane badania. Wykorzystujemy w tym celu najnowocześniejszy sprzęt telemetryczny, czy bardzo zaawansowane badania diagnostyczne wskazujące jak bociany reagują na zanieczyszczenia środowiska – uzupełnia prof. Piotr Tryjanowski z UP w Poznaniu.
Na tegorocznym spotkaniu nie zabraknie tematów ważnych dla badaczy bociana (np. spraw obrączkowania, analizy danych, pewnych niuansów metodycznych), ale i ważnych dla ogółu społeczeństwa, choćby o tym jak zmienia się percepcja tego gatunku w wielu krajach. Jednym z zadań, które stawiają sobie uczestnicy tegorocznego spotkania, jest wyznaczenie najważniejszych tematów badawczych nad którymi warto się pochylić w ciągu najbliższych lat.
Współpraca zawodowych ornitologów z badaczami amatorami pokazała, że jest to niezwykle efektywna metoda poszerzająca naszą wiedzę o bocianie i skuteczniej przyczyniająca się do jego ochrony. – Po prostu razem można więcej – zgodnie podkreślają osoby uczestniczące w XI Zjeździe GBBB.
Ilustracje tego jak mogą wyglądać w najbliższym czasie zmiany w życiu bocianów?
Łąka… to już było.
To nadchodzi wielkimi krokami … żerowanie na śmietniskach.
Fot. Marcin Tobółka
